İş dünyasında değişen ihtiyaçlara hızlı adapte olma gerekliliği, İş Kanunu'nun 7. maddesinde düzenlenen geçici iş ilişkisi kavramını ön plana çıkarmaktadır. Bu hukuki düzenleme, işçi ve işveren arasındaki ilişkilerde belirli durum ve koşullarda geçerli olan, ancak sınırlamalara tabi olan bir çalışma modelini tanımlamaktadır. İş Kanunu'nun belirttiği geçici iş ilişkisi halleri, sözleşme süreleri ve sona erme koşulları inceleyelim.
*Mevzuat: İş Kanunu’nun 7. maddesinde düzenlenmiştir.
Geçici iş ilişkisi halleri
- İş Kanunu’nun 13’üncü maddesinde belirtilen ebeveynlerden birisinin kısmi süreli çalışma talebi ile 74’üncü maddede açıklanan askerlik hizmeti süresi ve sözleşmenin askıda kaldığı diğer haller,
- Mevsimlik tarım işlerinde,
- Ev hizmetlerinde,
- İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde,
- İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması halinde,
- İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması halinde,
- Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları halinde geçici iş ilişkisi kurulabilir.
Geçici iş ilişkisi sözleşme süresi
- Geçici iş ilişkisi, doğum, askerlik ve diğer askı hallerinde bu durumlar devam ettikçe; mevsimlik tarım işleri ve ev hizmetlerinde süre sınırı olmaksızın; diğer hallerde ise en fazla 4 ay süreyle devam edebilecektir.
- Süre sonunda, mevsimlik işler dışında dönemsellik arz eden iş artışları hariç, toplam 8 ayı geçmemek üzere en fazla 2 defa yenilenebilir. Belirtilen süre sonunda, aynı iş için 6 ayı geçmedikçe geçici işçi çalıştırılamayacaktır.
Geçici iş ilişkisi sözleşme sona erme
- Geçici iş ilişkisi sözleşmesinde işçinin ne kadar süre ile çalışmazsa sözleşmenin feshedileceği belirtilmelidir ki bu süre 3 ayı geçemez.
- Sözleşme sona erdiğinde işçi çalıştırılmaya devam ederse belirsiz süreli sözleşme söz konusu olacaktır.