İkale sözleşmesi nedir, şartları nelerdir?

Karşılıklı anlaşmayla sonlandırılan iş sözleşmesinin feshinin ardından imzalanan ikale sözleşmesi, işveren ve çalışanı koruyan kritik bir anlaşmadır. Peki ikale sözleşmesi nedir, şartları nelerdir? Merak edilen tüm sorular ve örneklerle ikale sözleşmesini incelediğimiz yazımızı okumaya devam edin. 

İkale ne demek?

İkale sözleşmesine geçmeden önce ikale kelimesinin anlamına bir bakalım. İkale, kelime anlamıyla “karşılıklı anlaşma” anlamı taşır. Genellikle İş Hukuku ve mevzuatta yer alan bu kavram daha çok karşılıklı anlaşma yoluyla iş sözleşmesinin sona ermesi durumlarında kullanılır.  

İkale sözleşmesi nedir?

İkale sözleşmesi ise işveren ve çalışan arasındaki anlaşma sonucu iş sözleşmesinin sonlandırılması veya değiştirilmesini ifade eden bir anlaşmadır. İkale sözleşmesi tarafların rızası sonucunda iş ilişkisinin sona ermesiyle birlikte yazılı olarak hazırlanır ve düzenlenir. 

SGK’ya bildirilmesi gereken işten çıkış işlemleri için ikale sözleşmesi işten çıkış kodu, “22 - Diğer nedenler” olarak belirlenmiştir. İkale sözleşmesi; çalışanın ihbar ve kıdem tazminatı gibi önemli hakları güvence altına alırken işverene açılacak her türlü davaya karşı önlem alır. Aynı zamanda iş sözleşmesinin sonlandırılması, değiştirilmesi ve maddelerin yenilenmesi gibi amaçlarla hazırlanırken, anlaşmazlıkların giderilmesine olanak tanır. 

İkale sözleşmesi şartları nedir?

İkale sözleşmesi, yukarıda bahsettiğimiz gibi tarafların mutabakatı sonucu oluşur. Ancak ikale sözleşmesinin net bir geçerliliği için bazı şartlar bulunur. Bunlar:

• Sözleşmenin imzalanması için tarafların hukuki işlem yapma yetkinliğinin olması (18 yaşın üzerinde ve akıl sağlığı yerindelik)
• Her iki tarafında bu anlaşmayı hiçbir zorlama ve baskı altında kalmadan “özgürce” imzalıyor olması
• Taraflar için tüm şartların detaylı olarak yer alması(tazminat hakkı, ödeme koşulları vb.)
• Kesin ve net ifadelerle yazılı bir formatta hazırlanması
• Hukuki ve ahlaki değerlere uygun olarak düzenlenmesi 

İkale sözleşmesi örneği

İkale sözleşmesi hangi durumlarda düzenlenir? Birkaç örnekle anlatalım. 

• Çalışanın performansı düşmesi veya uyarılar sonucu aynı standartta kalması durumunda ikale sözleşmesi karşılıklı imzalanarak sonuçlanabilir. Bu noktada çalışanın alacağı tazminat ve ne zaman işten ayrılacağına dair detaylar yine karşılıklı anlaşma sonucu belirlenir. 
• Uzun yıllardır şirketine emek veren bir çalışan emekliliğe ayrılmak durumunda veya ekonomik koşullar nedeniyle iş değiştirmek isteyebilir. Bu nedenle de karşılıklı anlaşmalar yapılarak ikale sözleşmesi imzalanabilir. 
• Şirkette bazı organizasyonel değişikliklerden dolayı yeniden yapılanmalar olabilir. Bu nedenle de bazı pozisyonlar gereksiz hale gelebilir. Bu durum söz konusu olduğunda çalışanlarla ikale sözleşmesi yapılarak orta yol belirlenir.
• Son olarak da çalışanın iş yerinde çözülmeyen sorunları, anlaşmazlıkları veya başka durumlar altındaysa iki taraf da anlaşarak iş ilişkisini sona erdirebilir. 

Çalışanlar tarafından en çok merak edilen sorulardan bir tanesi ise, “İkale sözleşmesi ile işten ayrılırsam işsizlik maaşı alabilir miyim?” dir. İşsizlik maaşı, iş sözleşmesinin tek taraflı fesh edilmesi sonucu yani çalışanın “işten çıkarılması” sonucuyla elde edilen bir maaş türüdür. Bu nedenle ikale sözleşmesi imzalanması sonrası çalışan, işsizlik maaşı alamaz.