Yeni bir başlangıç ne kadar heyecan dolu olsa da bitişler de bir o kadar yıkıcı ve stres doludur; bunu çalışan veya işveren olsak da çok iyi biliyoruz. Bir veya birden fazla çalışanı işten çıkarmak zorunda olmak; insan kaynaklarının korkulu rüyasıyken, işverenin de karşılaştığı en zorlu görevlerden biri.
İşten çıkarma sürecinde dikkat edilmesi gerekenler
İşten çıkarılma nedeni ne olursa olsun, bir çalışana ve onun hizmetlerine artık ihtiyaç duyulmadığını söylemek, yapılması zor bir açıklama. Süreç ne olursa olsun, elbet sonuçlar yıkıcı olacak. Ancak tüm İK süreçlerinde olduğu gibi bu aşamanın da daha iyi yönetilmesi mümkün. Peki ama nasıl? İşte işten çıkarma sürecinde insan kaynakları uzmanlarının dikkat etmesi gerekenler…
İşten çıkarma sürecini daha iyi yönetmek; tüm zorlu anların üstesinden gelmeye yardımcı olabilir. Doğru stratejilerle, karşılıklı anlayış temelli bir iletişim kurmak, sürdürülebilir olumlu bir çalışan-işveren ilişkisini destekler. Bunu sağlamanın yolu da haliyle iyi tasarlanmış bir insan kaynakları politikalarından geçiyor. Daha detaylı ipuçlarına geçmeden önce, bu süreçte neler yapmamalısınız bir bakalım.
Neler yapmamalısınız?
İşten çıkarma konuşması yaparken, neden ne olursa olsun; asla öfkenizi ifade etmeyin. Ortamın puslu havasını kırmak için durumu hafife aldığınızı gösterecek bir iletişim tarzı da benimsememelisiniz. Espriler yapmayın, çok fazla gülümsemeyin.
Çalışanın durumu fark etmeksizin, yaşlı, evli, hamile veya herhangi başka bir ayrımcı nedenden dolayı işten çıkarıldığını gösterecek ifadeler kullanmayın.
İşten çıkarmanın çalışma hayatının bir parçası olduğunu inandırmaya çalışmayın.
Sevdiğiniz bir çalışanı işten çıkarmak zorunda kalabilirsiniz. Bu durumda onu gelecekte işe almak veya başka bir şirkette iş bulmak gibi taahhütte bulunurken dikkatli olun. Tutamayacağınız sözler, onların canını çok daha fazla acıtacak.
İşten çıkarmanıza karşılık itiraz eden öfkeli bir çalışana tehditkar konuşmalara girmeyin. Böyle anlar herkes için aynı etkiyi yaratmaz, sabırlı olun ve yapıcı davranın.
Gerçek bir karar almadan önce, işten çıkaracağınız çalışanın şirketle olan tüm bağını anında kesmeyin. E-postalarını anında kapatmayın, şirket içi iletişim kanallarını kesmeyin.
Bu liste şirketlerin kültürlerine göre uzar gider. Ancak işten çıkarmanın şirketiniz için doğru bir karar olduğundan emin olun ve adımlarınızı ona göre atın.
İşten çıkarma süreci nasıl yönetilmeli? Neler yapmalısınız?
Çalışanın neden işten çıkarıldığını anlatırken dürüst olun. Nedenini gizlemek, hem kendinize hem de çalışana iyi gelmez. Eğer çalışanınızı performans düşüklüğü nedeniyle işten çıkarıyorsanız, yakın tarihli bir performans değerlendirme sonuçlarını gösterebilir, kararınızı gerekçelendirebilirsiniz.
İşten çıkarma konuşması ne kadar uzun olursa iki taraf için de sancılı olacaktır. Bu nedenle hızlı olun, lafı dolandırmamaya özen gösterin. Kısa ve öz konuşurken, nazik bir tavırda olun.
Çalışanın itibarını ve egosunu göz önünde bulundurun. İşten çıkarılmak acı verici olduğundan bu süreçte şefkatli olun. Aklına takılan soruları sormasına izin verin ve ne olursa olsun soğukkanlılığınızı bozmayın.
İşten çıkarma konuşması çalışanda bir travma yaratmaması ve şirket itibarını zedelememesi için bu süreçte karşılıklı fikir alışverişlerinde bulunabilirsiniz. Nedenleri ve sonuçları objektif bir şekilde açıklamanız, çalışanın kendinde olan eksiklikleri fark etmesine yardımcı olacak ve gelecek işlerinde bu davranışları tekrarlamamasına neden olacaktır.
Özellikle ülkemizde bir çalışanı işten çıkarma Cuma gününe bırakılır. Ancak son dönemde yapılan çalışmalara göre uzmanlar, işten çıkarma toplantısını en geç Çarşamba gününe almanızı tavsiye ediyor. Hafta ortası yapacağınız görüşme sonrasında çalışan, şoku üzerinden atlatması ve yeni bir iş arayışına girmesi için daha insancıl bir yoldur.
Ve son olarak iş çıkarma sürecinde bir kontrol listesi oluşturduysanız tüm gereklilikleri yerine getirdiğinizden emin olun.
.svg){kind=small}