Bordro hilesi nedir, sonuçları nelerdir?

Bordro hilesi, şirketlerin çalışan maaşlarının bordrolarında birtakım nedenlerle sahte işlemler yaparak kazanç elde etmelerini sağlayan bir dolandırıcılık türüdür. Haksız kazanç olarak geçen bu işlem, yasal bir suç olarak tanımlanır. Bu yazımızda bordro hilesi nedir, bordroda suç teşkil edecek durumlar nelerdir, detaylı olarak inceledik. 

Bordro hilesi nedir?

Bordro hilesi iş dünyasında şirketlerin maaş bordrolarında yapılan birtakım oynamalar sonucu kazanç elde etmelerini sağlayan bir dolandırıcılık türüdür. Yüksek Mahkeme tarafından çalışanların hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil (UBGT) günlerinde veya fazla çalışma gibi durumlarda çalışmaları karşılığında hak ettikleri ücretlerin ödenmediği; ayrıca işverenin, düzenlenen bordrolarda sabit/temel brüt çıplak ücreti çeşitli ücret tahakkuk kalemlerine (fazla mesai, UBGT, hafta tatili çalışması, prim, ikramiye vb.) bölüştürdüğü hallerde bordroların hileli bir şekilde oluşturulduğu kabul edilir. 

Bordro hilesi kabul edilen haller nedir?

Bordroda hile yapılması birçok cezai yaptırımları da beraberinde getirir. Peki şirketler nasıl bordro hilesi yapar?

• Sahte çalışanlar: Şirket içerisinde hiç var olmayan sahte çalışanlar oluşturularak, bu kişilere düzenli olarak maaş ödemesi yapılması.

• Fazladan mesai ücretleri: Gerçek çalışanlar adına mesai saatlerinin oynanması. (Fazla mesai yapan çalışanlara eksik ödeme yapılması)

• Yanlış maaş girişleri: Bordro kayıtlarına gerçek maaşların üzerinde ödeme yapılması. 

• Prim ve bonus sahtekarlığı: Haksız yere performans primi ya da bonus eklenerek, maaşın artırılması yoluyla hile yapılabilir.

• Kesintilerin yanlış hesaplanması: Çalışanın sigorta, vergi gibi zorunlu kesintileri eksik veya fazla göstererek yanlış maaşların verilmesi. 

Bordro hilesinin sonuçları nelerdir?

Bordro hesaplamalarında hile yapmak hem işverenler hem de bu işleme karışan bireyler açısından oldukça ciddi sonuçlar barındırır. Bu sonuçlar arasında, öncelikle finansal kayıplar, yasal cezalar, güven ve itibar zedelenmesi gibi durumlar yer alır. 

İşçi ücretleri ile ilgili davalarda ise bordroların hileli olarak düzenlendiği tespit edildiği durumlarda mahkemeler, bu bordrolardaki (fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil (UBGT) ücreti gibi) tahakkukların gerçekte işçinin fazla çalışması veya tatil günlerinde çalışması karşılığında ödenmesi gereken ücretler olmadığını kabul eder. Böylelikle bordroda görünen fazla mesai, tatil günü veya bayram ücreti gibi tahakkuklar aslında işçinin temel ücretinin bir parçası olarak değerlendirilir.

Bordro hilesini önlemek için neler yapılabilir?

Günümüzde dolandırıcılık vakalarının artmasıyla birlikte şirketler özellikle maaş ödemeleri döneminde oldukça dikkatli olmalıdır. Şirket içerisinde güçlü denetim sistemlerinin kurulması, olası sahtekarlıkların önüne geçerek, bordro işlemlerinin düzenli olarak denetlenmesi ve kontrol edilmesini sağlar. Personel maaş bordroları oldukça hassasiyetle hazırlanması gereken resmi belge niteliği taşındığından bordro işlemlerinde yetki sınırlandırılması yapılabilir. Örneğin, maaş hesaplamaları ve onay süreçleri farklı, yetkin kişiler tarafından yapılabilir. 

İK departmanları, muhasebe, bordro ve özlük işleri uzmanları gibi çalışanların maaş bordrolarına dokunan herkesin etik kurallar ve hilecilik konusunda bilinçlendirilmeli ve şüpheli durumlarda bildirebilecekleri bir sistem oluşturulmalıdır. Eğer şirketler bu denetim sistemini oluşturacak güce ve alt yapıya sahip değilse bordro danışmanlık hizmetlerinden yardım alabilir. 

Ve en önemlisi, insan hatasını en aza indiren bordro programları kullanmak. Bordro uygulamaları sayesinde, yanlış veri girişlerini önleyerek olası hataların ve işçilerin ücret hak kayıplarının önüne geçilebilir. Bu tür yazılımlar, fazla mesai, hafta tatili ve ulusal bayram gibi özel çalışma günlerine ait ödemelerin doğru bir şekilde hesaplanmasını ve kayıt altına alınmasını sağlar. Aynı zamanda, işçi ve işveren arasındaki ücret hesaplamalarına dair anlaşmazlıkların azalmasına ve bordroların şeffaf bir şekilde düzenlenmesine katkıda bulunur. Böylece bordro süreçleri herhangi bir hileye imkan vermeden yasalara uygun ve hatasız şekilde yürütülür. 

Bordroları hatasız hesaplayın yasal mevzuatlara uyum sağlayın

Kolay İK Bordro güncel mevzuat değişikliklerini takip eder ve yasal düzenlemelere anında uyum sağlar. Vergi, teşvik ve SGK değişikliklerini otomatik olarak güncelleyerek hesaplamalardaki hataları ve karşılaşabileceğiniz olası cezaları önler. Uygulama yasal uyumluluğunuzu koruyarak devlet, çalışan veya ilgili taraflarla ortaya çıkabilecek potansiyel sorunları anında engelleyin. Öyleyse Kolay İK’nın Bordro uygulamasını hemen keşfedin.