Mesai saatleri kısalıyor mu?

Avrupa'nın dört günlük çalışma sistemi giderek daha fazla konuşulurken, Türkiye haftalık 45 saatlik çalışma süresiyle mesai saatleri en uzun ülkelerden biri olarak dikkat çekiyor. Ancak geçtiğimiz haftalarda Türkiye'de de mesai saatlerinin kısaltılması tartışmaları gündeme geldi.

Çeşitli kaynaklarda yer alan haberlere göre haftalık mesai saatlerinin 45 saatten 40 saate indirilmesi konuşuluyor. Henüz resmi bir açıklama olmamakla birlikte, tartışmalar şimdiden başladı. Akıllardaki temel soru ise 21 yıllık mevzuatın değiştirilip değiştirilemeyeceği. İşte mesai saatlerinin kısalmasıyla ilgili şimdiye kadar bildiklerimiz!

Mesai saatleri kısalacak mı?

Bahsedilen bu yeni düzenleme ile ilgili henüz herhangi bir resmi açıklama yok. Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan geçtiğimiz aylarda çalışma saatlerine yönelik düzenlemelerle ilgili yaptığı açıklamada aşağıdaki ifadeleri kullandı:

"Sosyal Güvenlik Kurumunda sürdürülebilirliği güçlendirmek amacıyla sosyal güvenlik sisteminde kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik eden, hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi önceleyen yaklaşımla esnek çalışma biçimlerini yaygınlaştıracağız. Sosyal güvenlik mevzuatı ve uygulamalarını, değişen iş gücü piyasası koşullarına ve yeni nesil esnek çalışma şekillerine daha uyumlu hale getireceğiz. Kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadelede veri analizine dayalı, risk odaklı denetim faaliyetlerini artırarak prim tabanını genişleteceğiz." 

Farklı kaynaklardan edinilen bilgilere göre, İş Kanunu'nda çalışanların merkezde olacağı yeni değişiklikler yolda.

Anayasa hükümleri dışında, 20 farklı kanundaki mevzuat karmaşası ele alınacak ve farklı yasalardaki düzenlemeler tek bir temel Türk İş Kanunu çatısı altında bütünleştirilecek. Bu düzenlemelerde yeni hak kategorileri geliştirilecek ve mevcut haklar korunacak. 2003 tarihli İş Kanunu, 1952 tarihli Basın İş Kanunu ve 1967 tarihli Deniz İş Kanunu değişikliklerin yapılacağı kanunlar arasında bulunuyor.

Türkiye Gazetesi'nde yer alan haberde, bu değişikliğin arkasındaki temel nedenlerin çalışanların yetkinliklerini güçlendirmek ve mevzuattaki karmaşayı gidermek olduğu belirtiliyor. Fazla çalışma ücretlerine ilişkin farklı katsayıların düzeltilmesi gibi konular da hedeflenen düzenlemeler arasında yer alıyor.

💡 İlginizi çekebilir "Fazla mesai ile ilgili güncel yargı kararları"

Çalışma saatleri ne zaman kısalacak?

Düzenlemenin ne zaman yürürlüğe gireceği konusunda kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, muhtemel değişikliğin 2024'ün sonlarında gerçekleşebileceği düşünülüyor.

Konuyla ilgili görüşlerini paylaşan Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Sosyal Güvenlik Başkanı Ali Duman “Söz konusu düzenleme hayata geçirildiğinde, 45 saatin üzerindeki çalışma saatleri kişiye mesai ücreti olarak yansıyacak dolayısıyla kişinin geliri ve kıdem tazminatı da artacak. Düzenleme çalışmaları 8 ay sürebilir olası bir değişikliğin 2024'ün sonlarına denk gelebileceğini tahmin ediyorum.” dedi.

💡 İlginizi çekebilir "Fazla mesainin bordrolaştırılması ve yasal karşılığı"

ℹ️ Resmi açıklamalar geldikçe yazıyı güncelleyeceğiz.

Farklı ülkelerde uygulanan mesai saatleri 

Mercer tarafından yapılan Haftalık Çalışma Saatleri Analizi, 16 farklı ülkede haftalık çalışma saatlerini karşılaştırdı. Analize göre, Fransa haftalık 35 saatle en düşük çalışma süresine sahipken, Almanya 38 saatle onu takip etti. Çin, Çek Cumhuriyeti, İtalya, Japonya, Meksika ve ABD'de de ise haftalık çalışma süresi 40 saat olarak belirlendi.

Analize göre, İngiltere, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, haftalık maksimum 48 saatle en yüksek çalışma saatine izin veren ülkeler olarak sıralandı. 60'tan fazla ülkede yapılan araştırma sonucuna göre ülkeler ve haftalık çalışma saatleri aşağıdaki gibi sıralandı.

• Fransa: 35 saat
• Almanya: 38 saat
• İtalya: 40 saat
• Japonya: 40 saat
• Meksika: 40 saat
• Çin: 40 saat
• Çek Cumhuriyeti: 40 saat
• ABD: 40 saat
• Brezilya: 44 saat
• Güney Afrika: 45 saat
• Türkiye: 45 saat
• Birleşik Arap Emirlikleri: 48 saat
• İngiltere: 48 saat
• Hindistan: 48 saat