İnsan Kaynakları Dijitalleşme Raporu 2017

Giriş

Son 10 yılın söylem, 5 yılın da eylem olarak odağı kuşkusuz dijitalleşmeydi. Üretim ve sanayinin doğrudan dönüşümünü sağlayan Endüstri 4.0'ın devlet desteği ile hayatımıza girmesi de tüm üretim ve yönetim süreçlerinin dijitalleşmesini beraberinde getirdi. Türkiye'nin önde gelen şirketleri bu dijitalleşme sürecinin lokomotifi olurken, bu sürecin tabana doğru yayılacağı kabul edildi. Bugün Türkiye'de aktif 2,7 milyon KOBİ var. 1-250 çalışana sahip olan bu şirketler toplam ihracatın %55'ini, toplam istihdamın da %73,5'ini gerçekleştiriyorlar. Büyüyen Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan KOBİ'lerin en büyük sorunu ise verimlilik, bunun da iki çözümü var; iyi yetişmiş insan kaynağı ve süreçlerin dijitalleşmesi. Finans şirketlerinden, girişimlerden, telekomünikasyon şirketlerinden sürekli duyduğumuz cümle ise: "KOBİ'ler dijitalleşiyor" Peki, gerçekten öyle mi?

Kolay İK, bulut tabanlı bir personel yönetimi yazılımı olarak demin altını çizdiğimiz iki çözümün kesiştiği noktada duruyor ve KOBİ'lere temas ediyor. Tüm ekibimizin mesaisi KOBİ'lerle beraber onlar için çözüm üretmeye çalışarak geçiyor. Biz de bu çalışmalarımıza katkı sağlaması ve uzmanlık alanımız olan insan kaynaklarında dijitalleşme süreçleri hakkında tarihe not düşmek için ufak bir araştırma yaptık. Olmadık Projeler Atölyesi'nin katkıları ile hazırladığımız araştırmamızın sonuçlarını aşağıda bulabilirsiniz. Umuyoruz ki faydalı olur.

Bağlam

KOBİ'lerin internet erişimi ve kullanım oranları oldukça yüksek. %93,5'inin internete erişimi varken %65,2'sinin de web sitesi bulunuyor. Kamu kurumları ile iletişimde ise KOBİ'lerin %85,9'u internet kullanıyor.

Bunun yanında ERP, CRM vb. araçlar kullanan KOBİ'lerin oranı %20'lerde seyrederken ücretli bulut tabanlı yazılım kullanan şirketlerin oranı ise sadece %10.TÜİK'in verileri bu şekildeyken biz de KOBİ'lerin özellikle insan kaynakları ve personel yönetimi alanındaki dijitalleşmesine ve süreçlerine göz atmak istedik. Bilimsel bir yöntem kullanılmayan araştırmamızı okurken aşağıdaki unsurlara dikkat etmenizi rica ederiz:

• Ankete 553 şirket katıldı,
• Anket tamamen online bir şekilde (www.ikraporu.com) üzerinden yapıldı,
• Duyurusu Kolay İK kullanıcılarına gönderildi ve sosyal medya hesaplarından anketin doldurulması için çağrı yapıldı,
• Anket tamamen ücretsiz ve bilgi paylaşımı zorunluluğu olmadan yayına sunularak olabildiğince çok şirketin katılımı hedeflendi.

Sonuçlar

Hazırladığımız testte işe alım süreçlerinden iç iletişim çalışmalarına, özlük dosyalarının tutulmasından şirket içi eğitimlere kadar pek çok soru yöneltildi. Testi tamamlayan şirketler, bu alandaki uygulamalarının başarılı olup olmadığı konusunda bir değerlendirmeye ulaştı. 15 Mart - 15 Mayıs 2017 tarihleri arasında testi toplam 553 şirket uyguladı. Buna göre, Türkiye’deki şirketler İK uygulamalarında başarılı olmaya çok yakınlar.

• Her 10 şirketten 8’ini (%77), 250’ye kadar çalışanı bulunan KOBİ’ler oluşturuyor. Çalışanlarının yarısı en az 2 yıl süreyle şirkette görev alanların oranı %41. Bu şirketlerin %63’ünün ömrü 8 yıl ve üzerinde.
• Her 10 şirketten 3’ünün (%35) İK yöneticisi bulunmuyor. İK ve personel yönetim süreçleri, bu şirketlerin %60’ında şirket sahibi ya da genel müdür, %20’sinde finans ya da muhasebe müdürü tarafından takip ediliyor.
• Her 10 şirketten 7’sinde (%65) ise İK yöneticisi bulunuyor. Bu yöneticilerin yarısı şirket sahibine, üçte biri ise genel müdüre bağlı çalışıyor. Her 10 şirketten 4’ü (%42) İK ekibine sahip. Bunlardan 3’ünün İK ekibi, 1-5 kişi arasında değişiyor.
• Şirketlerin neredeyse yarısı, işe alım süreçlerinde, kariyer siteleri ve kendi internet siteleri olmak üzere, online mecraları kullanıyor. Yaklaşık %30 ise şirket çalışanlarının referansına başvuruyor. İşe alımda danışmanlık firmalarının payı %12. İşten çıkarma süreciyle ilgili kurum dışından destek alan şirketlerin oranı ise %31.
• Şirketlerin neredeyse yarısı (%46), İK ve personel yönetimi için yazılım kullanıyor.
• Şirketlerin %55’i, özlük dosyalarını saklamak için bir program kullanmıyor. Yalnızca üçte biri, özlük dosyalarını İK ve personel yönetimi için kullandığı yazılımda saklıyor.
• Şirketlerin neredeyse yarısı (%46), özlük dosyalarını dijital ortamda saklamıyor. %42’si fiziksel klasörlerde arşivlerken, yalnızca %12’si dijital ortamda dosyalama yapıyor. Şirketlerin yalnızca %28’i özlük dosyaları için standart bir formata sahip. Her 10 şirketten 6’sında çalışanlar kendi özlük dosyalarına ulaşamıyor.
• Her 10 şirketten 6’sı (%61), bordrolama için bir program ya da yazılım kullanıyor. %39’unda bordrolama için kurum dışından hizmet alınıyor. Bu şirketlerin %68’inin bordroları kurum dışında hazırlanıyor. Şirketlerin yalnız %38’inde, çalışanlar bordro geçmişlerini dijital ortamda görüntüleyebiliyor. %36’sında, çalışanlar ihtiyaç duyduğunda bordrosunun bir kopyasını basabiliyor.
• Şirketlerin yalnızca yarısı (%47) performans değerlendirmesi yapıyor ve bunların da yarısı (%52) bu süreci online olarak yönetiyor.
• Her 10 şirketten 3’ünde (%29), çalışanlar eğitim programlarına katılmıyor. %32’si yılda 1 kez, %39’u ise yılda 3 kez eğitimlere katılıyor. Bunların yalnızca üçte biri (%35) talebini dijital ortamda yapabiliyor.
• Her 10 şirketten 5’i (%46), çalışanlarına yönelik iletişim çalışmaları yapıyor. Bunların 4’ü (%39), kurum dışından profesyonel destek alıyor. Yalnızca 2-3’ü (%25), çalışanların etkileşim içinde olduğu online bir sisteme sahip.

‍

2018 raporuna buradan ulaşabilirsiniz.
2022 raporuna buradan ulaşabilirsiniz.

Kaynakça:

http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21540