Bordro ve Teşvik

2022 asgari ücret ve yaşanan değişimler

📖 0 Dakika | Okuma süresi

February 4, 2022

Asgari ücret ile birlikte birçok alanda hem işveren hem çalışanlar için değişimler yaşandı. Bu yüzden 2022 asgari ücret ve beraberinde getirdiği değişiklikleri ele aldığımız keyifli bir webinar gerçekleştirdik.

Bu değişimler ile birlikte kafalarda oluşan soru işaretlerini gidermek adına webinar boyunca konuştuğumuz konuları ve detaylarını sizler için derledik.

Webinardan önemli başlıklar

Birden fazla işyerinden ücret alınması halinde istisna nasıl hesaplanır?

Hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacaktır. Söz konusu işverene bu durumu bildirme yükümlülüğü çalışana aittir.

Birden fazla işverenden aynı tutarda ücret alındığı durumda ise istisnayı uygulayacak olan işvereni, çalışan kendisi belirleyecektir.

Ücrete ek ödemeler için istisna nasıl hesaplanır?

Prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınmak suretiyle kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılmaktadır. İlgili dönemlerde uygulanan indirim ve istisnalar bu ödemelerin toplamına bir kez uygulanmaktadır.

İstisnadan ücretliler dışında başka kimler istisnadan faydalanabilir?

Yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler gibi ücret sayılan ödemelerin vergilendirilmesinde istisnanın uygulanması mümkündür.

İstisna ve engelli indiriminin birlikte uygulanabilir mi?

Asgari ücretli olarak çalışanlar, engellilik indiriminden faydalanamayacak olmakla birlikte onaylanan başvuruları üzerine şartları dahilinde emeklilik başvurularını yapabilecektir.

Asgari ücretin üzerinde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının yeterli olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de istisnadan faydalanması mümkündür.

Sosyal güvenlik destek primi ödeyenlere istisna nasıl uygulanır?

SGDP ödemek suretiyle yeniden çalışmaya başlayan hizmet erbabının ödeyeceği sosyal güvenlik destek primi işçi payının %7,5 olması istisna tutarını değiştirmeyecektir.

Yani; 5.004 x %15 = 4.628,70 ediyor, bundan sadece istisna olan 4.253,40’ı çıkarıyoruz. (4.628,70 – 4.253,40 = 375,30 matrah, 375,30 x %15 = 56,30)

Kısmi süreli çalışanlara istisna nasıl uygulanır?

Tam zamanlı çalışmayan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri ile yeni işe başlayan ve işten ayrılan hizmet erbabına yapılan ücret ödemelerine istisna tam olarak uygulanacaktır.

Teşvik ve istisna kapsamındaki ücret ödemelerine istisna nasıl uygulanır?

4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanunun 12.maddesine göre, Türk Uluslararası Gemi Sicilinde kayıtlı gemilerde ve yatlarda çalışan personele ödenen ücretler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu Kanun kapsamında çalışanlara ayrıca istisna uygulanması söz konusu değildir.

Ayrıca 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun geçici 3.maddesi uyarınca bölgede imalat faaliyetlerinde çalışan personele ödenen ücretleri üzerinden, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2. maddesine göre Ar-Ge, tasarım ve destek personeline ödenen ücretleri üzerinden, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3.maddesinin ikinci fıkrasına göre, Ar-Ge, tasarım ve destek personeline ödenen ücretleri üzerinden, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 21.maddesine göre, ilgili yılda uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının prim ödeme gün sayısına isabet eden tutarı üzerinden, hesaplanan gelir vergisinin asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmı, verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesi üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmekteydi (yani teşvik uygulanmaktaydı).

3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu

Yeni düzenlemeye göre ücretlere öncelikle vergi istisnası uygulanacak, sonrasında kalan tutarlar üzerinden teşvikler hesaplanacaktır. Asgari ücrete isabet eden verginin tahakkuktan terkin edilmesini öngören düzenlemelere göre ise istisna uygulaması nedeniyle asgari ücretten vergi alınmadığından tahakkuktan terkini gerekecek bir vergi hesabı yapılmayacaktır. Son olarak, diğer kanunlarda yer alan benzer istisna ve teşvikler için de hesaplama aynı şekilde olacaktır.

Yıllık beyanname verilmesi halinde istisna nasıl uygulanır?

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu 86. maddesi 1. fıkrası (b) bendine göre, ücretleri bazı sınırları aşan çalışanların ayrıca yıllık beyanname ile vergilerini bildirmeleri gerekmektedir. Bunlar;

Tek işverenden yıl içinde aldıkları ücreti 2022 için 880.000 TL’yi aşan,
Birden fazla işverenden yıl içinde aldıkları ücretlerin toplamı 2022 için 880.000 TL’yi aşan,
Birden fazla işverenden ücret alırken, bir sonraki işyerinden aldıkları yıllık ücreti 2022 için 70.000 TL’yi aşan, çalışanlardır.

Bu kapsama girmeleri nedeniyle beyanname verme zorunluluğu olan kişiler istisna uygulamasından faydalandığı için, yıllık beyannamede söz konusu istisna uygulamasına yer verilmeyecek ve yıllık beyannamede ücret gelirlerinin toplamı üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde istisna öncesi hesaplanan vergiler mahsup edilecektir.

“Diğer ücretliler”in istisna durumu nedir?

193 sayılı Kanunun 64. maddesi 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu düzenleme ile bu madde kapsamında bulunan;

a) Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanların,

b) Özel hizmetlerde çalışan şoförlerin,

c) Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçilerinin,

d) Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanların, elde ettikleri ücretler, işverenlerin tevkifat (kesinti, stopaj) yapma yükümlülüğü bulunmadığından tevkifata tabi olmayan ücret kapsamında değerlendirilecektir.

Böylelikle, bu kapsamda olan kişilerin 1/1/2022 tarihinden itibaren elde ettikleri ücret gelirleri Kanunun genel hükümlerine tabi olacaktır.

Bu ücret gelirlerine ilişkin matrahların, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, yıllık beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır. Diğer yandan, istisna tutarının aşılması halinde; ücret gelirinin tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek, ancak asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık gelir vergisi istisnası mahsup edilerek nihai vergi miktarı hesaplanacaktır.

Asgari ücrette yaşanan değişim ve daha fazlası kolayik.com’da!

‍