SGK eksik gün nedenleri

SGK’ya yapılan eksik gün bildirimleri, hem çalışanların sosyal güvenlik hakları hem de işverenin yasal sorumlulukları açısından son derece kritik. Bir çalışanın, ay içinde 30 günden az süreyle çalışması ya da ücret alması durumunda bu eksiklik mutlaka SGK’ya kodlarla bildirilmelidir.

İK departmanları, işverenler ve yöneticiler olarak bu kodları doğru anlamak ve sistemli şekilde uygulamak; olası denetimlerde sorun yaşamamak, idari cezalardan kaçınmak ve şeffaf bir bordro süreci yönetmek için gereklidir.

Bu yazıda, yürürlükte olan SGK eksik gün nedenlerini, bildirim süreçlerini ve dikkat edilmesi gereken kritik noktaları birlikte ele alacağız.

SGK güncel eksik gün kodları ve nedenleri

SGK, çalışanların ay içinde 30 günden az çalıştığı veya ücret almadığı durumları nedenleriyle birlikte bildirmelerini ister. Bu nedenler, belirli eksik gün kodları ile sınıflandırılır.

Tüm SGK eksik gün kodları

Aşağıda, yürürlükte olan tüm SGK eksik gün kodlarının kısa açıklamaları yer alıyor:

📌 Her bildirim, uygun kod ile birlikte destekleyici belgeyle (rapor, dilekçe, puantaj vb.) yapılmalıdır. SGK bu belgeleri sonradan talep edebilir.

03, 04 ve devamsızlık işten çıkış kodları

Bazı eksik gün nedenleri, yalnızca SGK bildirimiyle sınırlı kalmaz; aynı zamanda işten çıkış sürecini de doğrudan etkiler. Bunlar arasında 03 işten çıkış kodu, 04 işten çıkış kodu ve devamsızlık çıkış kodu en sık kullanılanlar arasındadır :

• 03 işten çıkış kodu işçinin tek taraflı olarak geçerli bir sebeple iş akdini fesih etmesi anlamı taşır. 03 kodu ile çıkışlarda işverenin çalışana kıdem ve ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.
• 04 işten çıkış kodu, işverenin tek taraflı olarak haklı bir sebebe dayandırmadan geçerli bir sebeple işçinin iş sözleşmesini fesih etmesi anlamı taşır. 04 kodu ile yapılan çıkışlarda işverenin işçiye kıdem ve ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır..
• Devamsızlık çıkış kodu, işçinin işverene haber vermeden devamsızlık yapması ve işverenin bu devamsızlıkları tutanak altına alması sonrası sözleşmenin haklı sebeple işveren tarafından fesih edilmesi anlamı taşır. İşverenin kıdem ve ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.

Bu tür durumlarda, hem eksik gün bildirimi doğru kodla yapılmalı, hem de çıkış işlemleri SGK sistemine hatasız şekilde işlenmelidir. Aksi takdirde işverenin cezai sorumluluğu doğabilir.

Eksik gün bildirimi nasıl yapılır?

Eksik gün bildirimi, SGK’nın en sık kontrol ettiği konulardan biridir. Bu nedenle süreçlerin doğru işlemesi, hem yasal uyumluluk hem de çalışan haklarının korunması açısından kritik bir öneme sahip.

İşverenler, eksik gün bildirimlerini iki ana sistem üzerinden yapar:

1. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi (APHB)

2024 ve öncesinde birçok işveren için temel yöntemdi. APHB üzerinden her çalışanın prim günü, kazancı ve eksik gün kodu beyan edilirdi.

2. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (Birleşik Sistem)

2024 itibarıyla çoğu işyeri bu sisteme geçti. SGK ve vergi dairesine yapılan bildirimler tek formda birleştirildi. Eksik günler bu beyanname içinde, her çalışana özel olarak kodlanır.

Eksik gün bildiriminin süresi ne kadar?

Eksik gün bildirimi, bir sonraki ayın 23’üne kadar SGK'ya iletilmelidir. Örneğin: Mart ayına ait eksik gün bildirimi, en geç 23 Nisan’da SGK sistemine girilmiş olmalıdır.

⚠️ 23’ü hafta sonuna veya resmi tatile denk gelirse, takip eden ilk iş günü son tarih olur. 26'sında ise bildirim onaylanmış olur.

Yasal sorumluluklar ve riskler 🧾

Eksik gün bildirimiyle ilgili işverenin sorumlulukları şunlardır:

• Zamanında bildirim yapmak: Belirlenen tarihler dışında yapılan bildirimin geçerliliği yoktur.
• Kodun doğru seçilmesi: Hatalı kod SGK tarafından uygunsuzluk olarak değerlendirilir.
• Belgelerin saklanması: Bildirimi destekleyen evraklar (rapor, dilekçe, puantaj vs.) 10 yıl boyunca işyerinde saklanmak zorundadır.
• Çalışan aydınlatması: Özellikle ücretsiz izin, doğum izni gibi nedenlerde, çalışanın da sürece dair yazılı onayının alınması gerekir.

Tüm bu yükümlülüklerin doğru şekilde yerine getirilmesi ise, İK süreçlerinin temel parçası olan puantaj kayıtlarına doğrudan bağlıdır. Konuyla ilgili detaylı bir örnek ve uygulamaya yönelik bilgileri rehber yazımızda bulabilirsiniz.

💡 Eksik gün bildirimleriyle ilgili tüm süreçleri daha verimli hale getirmek için şimdi Kolay İK Bordro Yazılımı'nı keşfedin.