February 23, 2023
Performans değerlendirme yaparken ilk karar vermeniz gereken konulardan biri kimin kimi değerlendireceği konusudur. Bu noktada çalışanın sadece yöneticisi tarafından değerlendirildiği 90 derece, çalışanın yöneticisi ile birbirlerini karşılıklı değerlendirdikleri 180 derece veya çalışanın; kendisi, üstü, astı ve takım arkadaşları tarafından tüm hatlarıyla değerlendirildiği 360 derece performans değerlendirme yapısı oluşturmayı seçebilirsiniz.
İnceleyeceğimiz performans değerlendirme dereceleri:
Performans yönetimi ile ilgili araştırmalarınızı kolaylaştırmak isteriz! Performans değerlendirme süreçlerini detaylıca incelediğimiz ve bilmeniz gereken her şeyi derlediğimiz e-kitaplarımız Performans Değerlendirme 101 ve Performans Değerlendirme 102‘yi ücretsiz bir şekilde indirmeyi unutmayın. Bu kısa bilgilendirmeden sonra gelin aşağıda sıraladığımız performans değerlendirme derecelerine daha yakından bakalım.
90 dereceye dayalı performans değerlendirme, geleneksel yetkinlik bazlı bir değerlendirme yöntemidir. Bu yöntemde, 90 derece üstü (yöneticiyi) simgeler ve üstün astını değerlendirmesini kapsar. Bir diğer deyişle, çalışanı, direkt bağlı olduğu yöneticisi değerlendirir. Değerlendirme sürecinde, çalışanın yapması gereken aktif bir rol yoktur.
Değerlendirici rolündeki ilk yöneticinin, çalışanın işi nasıl yaptığını ve çalışanla olan yoğun iletişimi dolayısıyla yapabileceklerini ve yapamayacaklarını en iyi bilen, çalışanın gelişime açık yönlerini belirleme konusunda çalışanla ilgili tecrübesi kaynaklı en uygun kişi olmasıdır.
90 derece performans değerlendirmeyi daha detaylı incelediğimiz yazımızı okumak için tıklayın.
180 derece performans değerlendirmede iki değerlendirici kategorisinde yer almaktadır. En sık görülen şekli, çalışanın kendisini değerlendirmesi ve yöneticisi tarafından değerlendirilmesidir. Çalışanların kendilerini değerlendirdikleri “öz değerleme” yönteminde, çalışanlar kendi performans algılarını değerlendirme sonuçlarına yansıtırlar. Bu sayede yönetici, çalışanın kendi performans algısı ile gerçekleşen arasındaki farkı görebilme ve çalışanına gösterebilme imkanına sahip olur.
Değerlendirici kategorileri belirlendikten sonra karar verilmesi gereken bir diğer nokta, değerlendirici kategorilerinin değerlendirmedeki ağırlıklarıdır. Örneğin; çalışanın temel yetkinlik becerilerini ölçmek için yaptığınız 180 derece bir değerlendirmede, yöneticinin değerlendirme ağırlığı %80 olurken çalışanın %20 olabilir. Hatırlatalım ki, şirket kültürü, vizyon, misyon ve hedeflerine bağlı olarak kategori ağırlıklarını eşit pay eden şirketler de bulunur.
180 derece performans değerlendirmeyi daha detaylı incelediğimiz yazımızı okumak için tıklayın.
270 derece performans değerlendirme, bir çalışanın performansının yöneticisi, alt kademe yöneticisi ve iş arkadaşları tarafından değerlendirildiği bir performans değerlendirme yöntemidir. Bu yöntemde, çalışanın performansı hakkında geri bildirim veren kişiler, yönetici, alt kademe yöneticisi ve iş arkadaşlarıdır.
Yöneticiler, çalışanların performanslarını yönetmekle görevli olduğundan, çalışanların performansını değerlendirmede anahtar rol oynarlar. Ancak, alt kademe yöneticileri de genellikle çalışanların günlük faaliyetleri ve performansları hakkında daha fazla bilgiye sahip oldukları için, değerlendirme sürecine dahil edilirler. İş arkadaşları da, çalışanların iş yükü ve iş sonuçları hakkında önemli bir perspektife sahip oldukları için değerlendirmede yer alırlar.
270 derece performans değerlendirme, çalışanların performansını daha kapsamlı bir şekilde değerlendirmek ve performans yönetimi sürecinde daha objektif bir yaklaşım sağlamak için kullanılır. Ancak, geri bildirimleri toplamak ve değerlendirmek için daha fazla zaman ve kaynak gerektirdiği için, 90 veya 180 derece performans değerlendirme yöntemleri kadar yaygın değildir.
360 derece performans değerlendirme en basit tanımıyla, çalışanın üstü, astı, eş değeri, müşterileri ve tedarikçileri gibi, çalışan ile ilişki içinde olan tüm unsurlar tarafından değerlendirilmesine olanak sağlayan performans değerlendirme yöntemidir. 360 derece performans değerlendirme yönteminde değerlendirilecek kişi dört farklı kişi tarafından değerlendirilir. Değerlendirmeyi yapacak olan her bir kişi 90 dereceye karşılık gelir ve çalışanın 360 derecelik bir açıyla yani her açıdan değerlendirildiğini ifade eder.
360 derece performans değerlendirme ile çalışanların yeterli ve eksik yönleri objektif olarak belirlenir, bunun sonucunda çalışana gereken eğitim ve destek verilir, terfi ya da işten çıkarma süreci uygulanır.
İnsan kaynakları eğitim platformu olan Kolay Akademi’ye ücretsiz kaydolarak A’dan Z’ye performans değerlendirme eğitimine hemen başlayın.
Farklı seviyelerde eğitimler, podcast, blog ve e-kitap gibi destekleyici kaynaklar, öğrendiklerinizi pekiştirmeniz için deneme testleri ve bitirme sertifikaları Kolay Akademi’de sizleri bekliyor. Kariyer yolunda Kolay Akademi yanında!
Personel yönetiminin yanı sıra performans yönetimi adına size en pratik, en uygun ve en kullanışlı çözümü sunan Kolay İK’yı randevu talebi oluşturarak 15 gün boyunca ücretsiz olarak deneyebilir, işinizle alakalı birçok süreci devrim niteliğinde değişikliklerle daha kolay ve daha hızlı bir şekilde yürütebilirsiniz.
Hiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden kullanmaya başlayın.
ÜCRETSİZ DENEYİNHiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden, personel yönetim yazılımını hemen 15 gün boyunca ücretsiz deneyin.
.avif)
.svg){kind=small}