Kısa çalışma kavramı, koşulları ve başvuru süreci

Kısa çalışma nedir, kimler başvurabilir ve nasıl başvurulur ve dahası... Kısa çalışma kavramı hakkında akıllara takılan tüm soruları sizler için cevapladık.

Kısa çalışma kavramı nedir? Nasıl başvurulur?

Kısa çalışma uygulaması nedir?

Kısa çalışma istihdamın korunmasına yönelik bir uygulamadır. Uygulamanın söz konusu olabilmesi için genel ekonomik kriz, sektörel kriz, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerin vuku bulması gerekir. İşyerindeki haftalık çalışma süreleri bu sebeplerden ötürü geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılırsa veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyet tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulursa kısa çalışma uygulaması söz konusu olur.

Kısa çalışma kavramı kapsamında yer alan zorlayıcı sebepler, işverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, dışsal etkenlerden ileri gelen geçici çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri nedenler olarak tanımlanmıştır.

Bu tanım doğrultusunda yaşadığımız COVID-19 salgını zorlayıcı sebep olarak değerlendirilmektedir ve kısa çalışma uygulamasının kapsamındadır.

Kısa çalışma uygulamasından faydalanma koşulları nelerdir?

Kısa çalışma uygulamasından faydalanmak için İŞKUR'un temin ettiği Kısa Çalışma Talep Formunu ve Kısa Çalışma Yaptırılacak İşçilerin Listesi Formunu doldurarak İŞKUR'a teslim etmek gerekir.. Normalde fiziki olarak yapılan bu uygulama yaşadığımız salgın dönemi dikkate alınarak online (çevrim içi) yapılabilecektir. Bunun için formları eksiksiz bir şekilde doldurup bağlı olduğunuz İŞKUR'un e-posta adresine göndermeniz yeterlidir.

Yapılan başvurunun uygun bulunmasının yanında, adına başvurusunu yaptığınız işçilerin son 120 gün içinde kesintisiz çalışmış olması ve son üç yıl içinde adına en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması gerekmektedir.

Olağan koşullarda başvurunuzun tamamlanmasından bir süre sonra işyeriniz iş müfettişleri tarafından incelenir ve uygun bulunup bulunmadığına karar verilir. Ancak yine salgın dönemi dikkate alınarak bu dönemde yapılacak başvurular için uygunluk tespiti mahalline gidilmeksizin yapılacaktır. Başka bir deyişle COVID-19 dolayısıyla yaptığınız başvurular için iş müfettişleri yerinde inceleme yapmayacak.

Kısa çalışma ödeneği süresi, miktarı ve ödenmesi

Günlük kısa çalışma ödeneği sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanır. Ödenek hesaplanan günlük ortalama brüt kazancın %60'ıdır. Ödenekteki üst sınır ise aylık brüt asgari ücretin %150'si olarak belirlenmiştir.

Kısa çalışma ödeneği işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin kendisine ödenir. Ödenek süresi en çok 3 aydır. Bununla birlikte Cumhurbaşkanı bu süreyi 6 aya kadar uzatma yetkisine sahiptir.

Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24'üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40'ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.

Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.

7226 sayılı "Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile yapılan güncellemeler

COVID-19 salgını dikkate alınarak kısa çalışma ödeneğine ilişkin mevcut faydalanma kriterlerinde önemli kolaylıklar sağlanmıştır. Bunlar;

• Adına başvurusunu yaptığınız işçilerin son 60 gün içinde kesintisiz çalışmış olması ve son üç yıl içinde adına en az 450 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması yeterlidir. Bu koşullara uymayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam edebilecektir.
• Söz konusu değişiklikler 30/06/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere yalnızca COVID-19 kaynaklı kısa çalışma başvuruları için geçerli olacaktır.
• Kısa çalışma ödeneğinden bu sebeple faydalanabilmek için kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir.
• Kısa çalışma başvuruları başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılacaktır.
• Mevcut durumda COVID-19 kaynaklı olmayan kısa çalışma başvurularında sigortalılar için 120 gün ve 600 gün prim ödeme şartları geçerli olmaya devam edecektir.
• Cumhurbaşkanı başvuru sürelerini uzatmaya yetkili kılınmıştır.

Başvuru için gerekli belgelere aşağıda yer alan bağlantıdan ulaşabilirsiniz

https://www.iskur.gov.tr/isveren/kisa-calisma-odenegi/basvuru-icin-gerekli-belgeler-ve-il-iletisim-adresleri/

Kaynakça:

https://www.iskur.gov.tr/isveren/kisa-calisma-odenegi/

https://www.vergidegundem.com/sgk-sirkuler-detay?circularId=4873475