November 18, 2017
Ülkemiz çalışma hayatını düzenleyen bir çok yasa, mevzuat ve yönetmelik mevcuttur. Bu düzenleyici unsurlar arasında elbette en çok karşımıza çıkan, çalışma hayatının en belirgin sınırlarını çizmiş olan 4857 sayılı İş Kanunu’dur.
İş Kanunu, içerdiği hükümler ile işçi-işveren ilişkisine yönelik olarak bir çok konuda işveren ve işçiye belli sorumluluklar yüklemiştir. İçerdiği hükümler ile özellikle işverenin çalışma hayatına yönelik uyması gereken kuralları, hem işçi hem de işyeri ile alakalı olarak yerine getirmesi gereken koşulların sağlanmaması halinde ise işvereni belli yaptırımlara bağlamıştır. İşçinin korunmasını esas alarak işçi ve işverene belli sorumluluklar yükleyen 4857 sayılı İş Kanunu’nun, uyulmaması durumunda idari para cezalarına sebep olan hükümlerini ve güncel idari para cezası miktarlarını 2023 Yılı 4857 Sayılı İş Kanunu İdari Para Cezaları yazımızda bulabilirsiniz. Söz konusu hükümlerin içeriği ile işçi ve işverene yüklediği sorumlulukları maddeler halinde inceleyelim.
İşyerinin kurulması, taşınması ya da kapanması durumunda işverenin işyerinin unvan ve adresini, çalıştırılan işçi sayısını, çalışma konusunu, işin başlama veya bitme gününü, kendi adını ve soyadını yahut unvanını, adresini, varsa işveren vekili veya vekillerinin adı, soyadı ve adreslerini bir ay içinde bölge müdürlüğüne bildirmesi gerekmektedir. Bu maddenin ihlali halinde sorumlu her işveren, alt işveren ve işveren vekili ceza maddesi 98 gereğince 105.689 idari para cezasına çarptırılır.
İşverenin çalışanlar arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapamayacağını, bununla birlikte kısmi süreli çalışan işçiye tam zamanlı çalışan işçiye kıyasla ve belirli süreli çalışan işçiye de belirsiz süreli çalışan işçiye kıyasla farklı muamelede bulunamayacağını ifade eden maddenin ihlali durumunda işveren söz konusu her bir işçi için ceza maddesi 99/1-a gereğince 885 TL idari para cezasına çarptırılır.
Özel istihdam bürosu aracılığıyla ya da holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde görevlendirme yapılmak suretiyle ve bir işçinin geçici süreyle başka bir işverene devredilmesiyle kurulan geçici iş ilişkisine yönelik hükümlerin ihlali durumunda her bir işçi için işveren ceza kanununun 99/1-b maddesi gereğince 1.480 TL idari para cezasına çarptırılır.
İş sözleşmesinin yazılı yapılmaması durumunda işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işveren her bir çalışan için ceza kanununun 99/1-c maddesi gereğince 885 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşçinin belirli bir iş için kendisine ihtiyaç duyulması halinde işveren tarafından çağrı yapılarak iş görme fiilinin yerine getirildiği çağrı üzerine çalışma usulüne ilişkin; çalışma süresi, çağrının yapılma zamanı, ücretlendirme gibi hususlardaki hükümlerin ihlali durumunda işveren her bir çalışan için ceza kanununun 99/1-c maddesi gereğince 885 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşçinin işten ayrılması durumunda kendisine verilmesi gereken çalışma belgesinin verilmemesi ya da verilen belgenin yanlış bilgilerle düzenlenmiş olması durumunda işveren her bir çalışan için ceza kanununun 99/1-d maddesi gereğince 885 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşverenin; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istemesi halinde en az otuz gün önceden bir yazı ile, işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirmesi ve bunun yanında yerine getirmesi gereken diğer koşulları sağlamaması durumunda işveren her bir çalışan için ceza kanununun 100 maddesi gereğince 3.475 TL idari para cezasına çarptırılır.
Elli ya da daha fazla işçi çalıştıran, özel sektör ya da kamuda faaliyet gösteren işverenin kanunda belirlenen sayıda engelli işçi çalıştırmaması halinde çalıştırılmayan her engelli işçi ve her ay için olmak üzere işveren kanununun maddesi 101 gereğince 13.598 TL idari para cezasına çarptırılır.
Elli ya da daha fazla işçi çalıştıran, özel sektör ya da kamuda faaliyet gösteren işverenin kanunda belirlenen sayıda eski hükümlü işçi çalıştırmaması halinde çalıştırılmayan her eski hükümlü işçi ve her ay için olmak üzere işveren kanununun maddesi 101 gereğince 13.598 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşçiye ücretinin kanunda, toplu iş sözleşmesinde ya da iş sözleşmesinde belirlendiği şekilde ödenmemesi ya da eksik ödenmesi durumunda işveren her bir işçi ve her ay için olmak üzere kanun maddesi 102/a gereğince 956 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşçiye ücreti ile prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakın zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına ödenmemesi halinde işveren, her işçi ve har ay için olmak üzere kanun maddesi 102/a gereğince 956 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşçiye yapılan ücret ödemesinin günü ve ilişkin olduğu dönem ile fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit eklemeler tutarının ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterildiği ücret pusulasının verilmemesi halinde işveren her bir işçi ve her ay için olmak üzere kanun maddesi 102/b gereğince 3.475 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşverenin toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesinde belirlenen nedenler dışında ya da kanuna aykırı olarak işçinin ücretini kesmesi halinde işveren kanun maddesi 102/b gereğince 3.475 TL idari para cezasına çarptırılır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile belirlenen ücret asgari sınırı hükümlerine uymayan ve çalışanlarına asgari ücretin altında ücret ödeyen işveren, her bir işçi ve her ay için olmak üzere kanun maddesi 102/a gereğince 956 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşçinin onayı alınmadan fazla çalışma yaptırılması, yaptığı fazla çalışmanın ücretinin ödenmemesi, fazla çalışmasına karşılık ücret yerine tercih ettiği serbest zaman hakkının 6 ay içinde kullandırılmaması halinde her bir işçi için işveren ceza kanununun 102/c maddesi gereğince 1.683 TL idari para cezasına çarptırılır.
Yüzde usulünün uygulandığı iş yerlerinde işverenin, her hesap pusulasının genel toplamını gösteren bir belgeyi işçilerin kendi aralarından seçecekleri bir temsilciye vermemesi halinde işveren ceza kanununun 102/b maddesi gereğince 3.475 TL idari para cezasına çarptırılır.
Yıllık ücretli iznin işveren tarafından, işçinin rızası olmadan ya da kanuna aykırı şekilde bölünmesi halinde her bir işçi için işveren ceza kanununun 103 maddesi gereğince 1.683 TL idari para cezasına çarptırılır.
İşverenin, yıllık ücretli iznini kullanan işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödememesi veya avans olarak vermemesi ve bunun dışında yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerini ayrıca ödememesi halinde her bir işçi için işveren ceza kanununun 103 maddesi gereğince 1.683 TL idari para cezasına çarptırılır.
Kaynakça:
Hiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden kullanmaya başlayın.
ÜCRETSİZ DENEYİNHiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden, personel yönetim yazılımını hemen 15 gün boyunca ücretsiz deneyin.