Parmak iziyle mesai takibi hukuka aykırı mı?

Anayasa Mahkemesi, iş yerlerinde mesai takibi için parmak izinin işlenmesini kişisel verilerin ihlali olduğunu hükmetti.

Bir belediye çalışanı parmak iziyle mesai takibinin yapılmasına itiraz etti ve açılan davanın sonucu olarak 19 Nisan 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 10 Mart 2022 tarih ve 2018/11988 başvuru numaralı kararında tüm şirketleri ilgilendiren emsal bir karar yayınlandı.

Tam olarak neler yaşandı?

Belediye çalışanı, 2016 yılında parmak izi ile mesai takibi uygulaması aracılığıyla parmak izinin kaydedilmesine itiraz etti ve bu uygulamanın sona erdirilmesine dair yazılı olarak bir talepte bulundu. Bu uygulama Belediye tarafından durdurulmayınca çalışan, Belediye’ye karşı dava açtı. Belediye ise, bahsi geçen sistemin çalışanların mesai saatlerini kontrol etmek amacıyla kurulduğunu ve kamu hizmetinin devamına katkıda bulunacağına dair bir savunmada bulundu.

Birinci derece mahkemesi, “uygulamanın devamı için bir kanuni dayanak yok” diyerek çalışanı haklı bulurken Belediye, istinaf kanun yoluna başvurdu. Bölge İdare Mahkemesi, Belediye’yi idarenin güncel teknolojik yollarını kullanarak Kanun’dan doğan mesai takip yükümlülüğünü yerine getirdiğini; dolayısıyla uygulamanın hukukuna uygun olduğu gerekçesiyle yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verdi. Tüm red kararlarının üzerine çalışan, konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.

Anayasa Mahkemesi ise çalışanın biyometrik verilerinin işlenmesi için açık rızasının bulunmaması sebebini göstererek Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğine karar verdi.

Bu karardan ne çıkarmalıyız?

Parmak izi, retina, yüz gibi veriler, KVKK 6. madde uyarınca biyometrik veri olup, özel nitelikli kişisel veri olarak değerlendirilmekte. Bu özel nitelikli kişisel veriler ise, yalnızca kişinin açık rızası ile veya kanunda açıkça düzenlenmiş olması şartıyla işlenebilir. Bu doğrultuda Anayasa Mahkemesi, mesai takibi için biyometrik verilerin işlenmesinin ve kullanılmasının kanuni olmadığını belirtiyor.

Peki şirketler, mesai takibini yasalara uygun hale nasıl getirebilir?

Anayasa Mahkemesi’nin bu kararında belirttiği gibi, biyometrik verilerin işlenmesi kanuna aykırı olduğundan, bu yöntemden kaçınmak ve hukuki açıdan sorun teşkil etmeyecek çözümlere başvurmak gerekir.

“Şirketlerin mesai takibinde parmak izi verisini işlemekten kaçınmaları, biyometrik veri işlenmeyen, kart okuma gibi yöntemler kullanmaları önerilmektedir.” - Pehlivan & Güner Hukuk Bürosu

*Yukarıdaki metin bilgilendirme amaçlıdır, hukuki bir tavsiye niteliğinde değildir.

Kaynakça:

Anayasa Mahkemesi̇: Parmak İzi̇yle Mesai̇ Taki̇bi̇ Hukuka Aykırıdır, Pehlivan & Güner Hukuk Bürosu