İnsan kaynaklarında OKR nasıl kullanılır?

Modern iş dünyasında insan kaynakları yönetimi, kuruluşların başarısının temel taşlarından biridir. Bu alanda hedef belirleme, iş hedeflerine ulaşma, performans yönetimi süreçlerinin tasarlanması, başarıyla uygulanması ve sonuç odaklı kültür oluşturulması organizasyonların rekabet avantajı ve sürdürülebilir büyüme kazanmasında önemli farklar yaratıyor.

Hedef ve performans yönetimi yıllardır başarılı şirketlerin uyguladıkları sistem olmasına rağmen yöntemler günlük ihtiyaçlara göre zaman içinde evrilmiştir. Sürekli değişen dinamikler, yoğun rekabet, farklılaşma ihtiyacı ile stratejik insan kaynakları yönetimi, hedef yönetim metodolojilerinden OKR ve sürekli performans yönetimi en başarılı şirketlerin uyguladığı yöntemler olmuştur.

Stratejik insan kaynakları yönetimi nedir?

Stratejik insan kaynakları yönetimi organizasyonların çalışanlarını yönetmek için kullandıkları bir süreçtir. Organizasyonun insan kaynaklarının, organizasyonun hedeflerini destekleyecek şekilde kullanılmasını sağlama yoludur. Amaç şirketin iş stratejisiyle uyumlu politikalar ve programlar oluşturmaktır. Aralarındaki temel fark, insan kaynaklarının çalışanların günlük yönetimine, stratejik insan kaynaklarının ise çalışanların şirketin genel hedeflerine nasıl ulaşabileceğine odaklanmasıdır.  En önemli adım ise hedeflerin belirlenmesi ve izlenmesidir.

OKR ve KPI nedir? Beraber mi yönetilmelidir?

OKR, işletmelerin performansı iyileştirmesine ve değişimi sağlamasına yardımcı olan hedef belirleme yöntemidir. OKR’ler, neyin değiştirilmesi, düzeltilmesi veya iyileştirilmesi gerektiğine karar vermek için kullanılır. OKR’ler bu yüzden şirkete ve dönemine özeldir. Sıçramalı iyileştirmeler özelinde kullanıldığından her hedef sahibi kişi ya da departman için maksimum 3 objective, her objective için de maksimum 3 anahtar sonuç yazılması en etkili sonucu verecektir.

💡 OKR'ın açılımı: Objectives and Key Results / Hedefler ve Anahtar Sonuçlar

Bir anahtar performans göstergesi (KPI), bir şirketin ana hedeflerine ne kadar iyi ulaştığını ölçen bir metriktir. KPI’lar, paydaşların şirketin hedeflerine doğru ilerleyip ilerlemediğini görebilmeleri için bir yol sunar. KPI’lar performansı ölçmek için kullanılır ancak bu sayıların büyümesini sağlamak için neyin değişmesi veya iyileştirilmesi gerektiğini size söylemezler.

💡 KPI’lar endüstri spesifiktir; ciro, karlılık, müşteri gibi

En başarılı insan kaynakları yönetiminde neden OKR ve KPI birlikte yönetiliyor?

1. KPI hedeflerine karşı iş performansını analiz etmek, yöneticilere işletmenin nerede olduğunu ve nasıl devam ettirileceğini anlama imkanı verir. KPI’lar olmadan, bir şirket hızla yönünü ve amacını kaybedebilir.  Ancak, bu sayılar size doğrudan nasıl karşılanacağını veya iyileştirileceğini gerçekten söylemez. Sadece “daha yüksek bir gelir hedefine ulaşmamız gerekiyor” demekle bir işletme büyütülemez.
2. KPI hedeflerinde geri kalıyorsanız, her şeyi tekrar rayına oturtmak için tam olarak neyi iyileştirmeniz gerekiyor? İşte burada OKR’ler devreye girer. OKR’ler, takımlara ve çalışanlara, öyle denir, oyunda bir pay verir.
3. Eğer KPI uygulamıyorsanız her kişi için 3’ten fazla OKR belirlemeniz gerekir. Bu durumda iyileştirmek - değiştirmek istediğiniz OKR’larınıza odaklanılması neredeyse imkansız olur.
4. OKR sisteminin en büyük faydası büyük iyileştirmeler- değişimler hedeflenmesidir. Eğer KPI uygulamıyorsanız OKR’leriniz direkt performans puanını etkiler. Bu durumda çalışanlar gerçekleştirilmesi daha kolay hedefleri belirlerler. Bu durumda aslında OKR uygulamış olmazsınız.

OKR, KPI, balance score card gibi hedef belirleme yöntemlerinden bir veya birden fazla metodolojiyi kullanıyor olabilirsiniz. Ancak önemli olan adil, şeffaf bir organizasyon için performans sistemi dizayn etmektir. Dinamiklerin sürekli değiştiği günümüz dünyasında, en kurumsal, köklü organizasyonlar bile fay hattı üzerinde gibi hareket etmek zorunda kalıyor. Doğal olarak yılda bir kez verilen hedefler ve yapılan performans değerlendirmeler ne yazık ki işlevsiz kalıyor. Değişime ayak uydurmak, erken önlem almak ve farklılaşmak için dinamik hedef yönetiminin yanında sürekli performans yönetimi de çok kritik bir konu halini alıyor.

Peki sürekli performans yönetimi nedir?

Eski performans yöntemlerinin çalışmadığı günümüzde sürekli performans yönetimi daha dinamik ve kapsamlı bir süreçtir ve daha üstün sonuçlar verir. Sürekli performans yönetimi, yıl boyunca düzenli aralıklarla geri bildirim, hedef gözden geçirme- gerekirse revize etme ve açık iletişim ile karakterize edilen sürekli bir yaklaşımdır.

İnsan kaynaklarında OKR ve KPI uygulama stratejileri

I. Hedef belirleme: OKR sürecinin temeli, net ve ölçülebilir hedeflerin belirlenmesidir. Bu hedefler, şirketin genel stratejisi ve vizyonu ile uyumlu olmalı ve bireylerin veya takımların üzerinde çalışacağı somut hedefleri içermelidir.

• Objective belirlerken şu soruları sormanız önemlidir: Bu ay- çeyrek- yıl içerisinde neye odaklanacağız? Ne başarmak- iyileştirmek -değiştirmek istiyoruz? Yani OKR’leri sıçramalı iyileştirmeler için kullanmalısınız.
• Objective ölçülemez, motive edici, yön gösteren metrikler olmalıdır.

💡 Sıçramalı iyileştirme yapacağınız alanlar için OKR, düzenli takip ettiğiniz metrikler için KPI belirlemenizi öneririz.

II. Anahtar sonuçların belirlenmesi: Her bir objective için, başarının ölçülebileceği anahtar sonuçlar belirlenir. Bu sonuçlar, hedeflere ulaşmanın somut adımlarını ve göstergelerini temsil eder.

• Anahtar sonuç belirlerken şu soruyu sormanız önemlidir: Hedefime ulaştığımı nasıl bilebilirim?
• Anahtar sonuçlarınız ölçülebilir ve belirli zaman periyodunda gerçekleştirilecek metrikler olmalıdır.

OKR belirlemek ve başarılı uygulamak için deneyimleri dinlemek, sürekli ölçüp, iyileştirerek kendi en iyi döngünüzü bulmanız en sağlıklı süreç olacaktır. Unutmayın ki her değişim başlangıçta zor ve sancılıdır, sabırla iyileştirmeye odaklandığınızda sonuçları almaya ve kalıcı bir kültür dönüşümü yaratmaya başlayacaksınız.

Eğer sadece KPI uyguluyorsanız OKR da uygulamanız gerektiğini iki senaryo ile anlayabilirsiniz:

1. KPI hedefinizin gerisinde kalıyorsanız, her şeyi tekrar rayına oturtmak için bir OKR’ye ihtiyacınız var.
2. Daha iddialı bir KPI hedefi (büyük bir gelir sayısı gibi) elde etmek istiyorsanız, sizi oraya yönlendirecek OKR’lara ihtiyacınız var.

OKR uygularken doğru sorulara doğru yanıt vermek çok önemli olmakla birlikte farklı OKR örneklerinden de ilham alarak bir döngü yaratmak çok daha kolay uygulamanızı sağlayacaktır.

💡 Eğer sadece KPI uyguluyorsanız çeyrek sonuna kadar KPI’ınızı gerçekleştirebilirsiniz . Ancak karlı olup olmadığınızı veya ekiplerinizin doğru müşteri segmentine odaklanıp odaklanmadığını bilemezsiniz ya da bu KPI ile 360 derece strateji çizmek çok zor olacaktır. KPI’larınız düzenli takip ettiğiniz büyük iyileştirme planlamadığınız metrikler olduğunda daha sağlıklı yönetebilirsiniz.

Endüstri spesifik KPI örnekleri

OKR’lerle, sadece semptomu değil aynı zamanda kök nedeni de ele alabilir ve strateji çizebilirsiniz.  Bunu yaparak, churn oranında azalma, sözleşme değerinde artış ve ciroda artış görerek artık karlı ve sürdürülebilir bir şekilde büyüme stratejisi çizebilirsiniz.

Aynı zamanda performans göstergesi olarak KPI’ları kullanıp; OKR’ler ile ekiplerin çok daha yüksek hedefler için çalışmasını sağlayabilirsiniz. Başarılı bir OKR örneği aşağıdaki gibi olabilir:

III. Sürekli takip ve değerlendirme: OKR, dinamik bir yönetim aracıdır. Hedefler ve anahtar sonuçlar periyodik olarak gözden geçirilir ve gerektiğinde güncellenir. Bu süreç, sürekli iyileştirme ve organizasyonel öğrenmeyi destekler. Aynı zamanda farklı departmanlar arasında alignment sağlar. Eğer bir platform kullanırsanız her hedefiniz için check-in periyodu belirleyerek otomatik olarak tüm organizasyonunuzun takip etmesini sağlayabilirsiniz.

IV. Geri bildirim ve takdir: OKR sürecinde, çalışanlara düzenli olarak geri bildirim sağlanmalı ve başarıları tanınmalıdır. Pozitif geri bildirim ve takdir, çalışan motivasyonunu, bağlılığını ve iş hedeflerine ulaşma oranını artırır.

İnsan kaynakları yönetiminde OKR'nin avantajları

İnsan kaynakları yönetimi alanında OKR metodolojisinin uygulanması, bir dizi avantaj sunar:

• Netlik ve odaklanma: OKR, insan kaynakları yönetimi süreçlerinde netlik ve odaklanmayı artırır. Amaçlar ve anahtar sonuçlar aracılığıyla, organizasyonun genel hedefleri doğrultusunda spesifik, ölçülebilir ve ulaşılabilir hedefler belirlenir. Bu, tüm ekip üyelerinin aynı hedeflere yönelik çalışmalarını ve kaynakların etkin kullanımını sağlar.
• Hedeflere ulaşmada hız ve esneklik: OKR, hedeflere ulaşma sürecini hızlandırır ve organizasyonun değişen koşullara hızla uyum sağlamasını kolaylaştırır. Bu esneklik, şirketlerin piyasa değişikliklerine ve iç dinamiklere proaktif bir şekilde yanıt vermesine olanak tanır.
• Çalışan motivasyonu: Açık ve ulaşılabilir hedefler, çalışanların motivasyonunu önemli ölçüde artırır. OKR, çalışanlara kendi ilerlemelerini ve başarılarını net bir şekilde gösterir, bu da motivasyon ve iş tatminini artırır.

Bu bağlamda, OKR  metodolojisi, şirketlerin hedeflerini net bir şekilde belirlemelerine, bu hedeflere ulaşırken gerekli adımları tanımlamalarına, sonuçlarını ölçmelerine ve iş hedeflerine ulaşma başarılarını arttırmaya olanak tanıyan güçlü bir araçtır.

OKR’da iş örnekleri ve başarı hikayeleri

OKR metodolojisi, dünya çapında birçok başarılı şirket tarafından kullanılarak, etkileyici sonuçlar elde edilmiştir. Bu başarı hikayeleri, OKR'ın potansiyelini ve etkinliğini göstermektedir.

• Google: Google, OKR metodolojisini kullanarak hızlı büyüme, yenilikçilik ve ürün geliştirme süreçlerinde büyük başarılar elde etmiştir. Şirketin hedef belirleme ve takip süreçlerinde OKR'ın merkezi bir rol oynaması, Google'ın sektöründe lider konuma ulaşmasında önemli bir faktördür.
• LinkedIn: LinkedIn, OKR metodolojisini benimseyerek, şirket içi hedeflerin ve performans yönetiminin daha şeffaf ve ölçülebilir hale gelmesini sağlamıştır. Bu yaklaşım, şirketin hızlı büyümesine ve çalışanların yüksek motivasyonuna katkıda bulunmuştur.
• Spotify: Spotify, OKR metodolojisini kullanarak, ürün inovasyonunu ve takım çalışmasını teşvik etmiş, bu sayede kullanıcı deneyimini sürekli olarak iyileştirmiştir. OKR, Spotify'ın hızlı değişen müzik endüstrisine adaptasyonunu ve pazar liderliğini sürdürmesini sağlamıştır.

İlham veren ve iddialı bir şekilde hazırlanmış hedefler,  OKR felsefesinin önemli bir bileşenidir. Sadece büyük markalar değil; hem dünyada hem Türkiye’de giderek çok fazla şirketin OKR uygulayarak büyük dönüşümler yarattığını görüyoruz.

“Peki OKR’ler nasıl başarı yarattı?” sorusuna şirketlerin ortak cevapları

• Yüksek hedefler motivasyonu teşvik etti.
• Yüksek seviyede odaklanma yarattı.
• Her seviyede şeffaflık, başarı getirdi.
• Hibrit hedef belirleme otonomi sağladı.

Şirketler ve organizasyonların büyük bir rekabet ortamında olduğunu biliyoruz. Bu rekabet ortamında, şirketlerin hedeflerini doğru belirlemesi ve bu hedefler için etkin stratejiler oluşturması  çok önemli. Doğru hedefler; şirketlerin kar oranı, pazar büyüklüğü, gelecek büyüme oranı gibi pek çok faktöre etki eder. Doğru ve sıçramalı iyileştirme sağlayacak hedefleri oluşturmak için de, OKR’ler en güçlü silahlardır.

Şirketinizin büyümesi ve gelişmesi için pek çok faktör vardır. Bu faktörler için doğru stratejiler belirlemek de, yine OKR’ler sayesinde yapılır. OKR’ler; sizin, şirketinizin ya da organizasyonunuzun doğru yol haritasına sahip olmasını sağlayarak, rekabet ortamında fark yaratmanızı destekler! Doğru hedef belirleyip; sürekli performans sistemi ile destekleyerek iş hedeflerine ulaşma başarınızı arttırabilirsiniz.

Sürekli performans yönetimi uygularken, otomatik bir sistem zor işlerin çoğunu ortadan kaldırır. Sistem otomasyonları, anlık raporları ve erken uyarı sistemleri ile; siz iş ve ekip geliştirmeye odaklanabilirsiniz.

ConectoHub sürekli performans yönetimini otomatize ederek; süreci dinamik yönetmenizi, erken önlem almanızı, çalışanların departmana, departmanların ise şirkete katkısını anlık ölçmenizi sağlayan strateji ve yetenek yönetim uygulamasıdır. İş verileriniz ile entegre KPI, OKR, Yetkinlik Yönetimi ve sonuç olarak Sürekli Performans Yönetimini tek platformdan yapmak için kolayca toplantı planlayabilirsiniz.