Deniz İş Kanunu ve Basın İş Kanunu'nda fazla mesai kavramları
Deniz İş Kanunu’nun 26/1 maddesine göre “Genel bakımdan iş süresi, günde 8 ve haftada 48 saattir. Bu süre haftanın iş günlerine eşit olarak bölünmek suretiyle uygulanır”.
Ayrıca, aynı Kanun 28/2 maddesine göre “Yapılacak fazla çalışmanın her saatine ödenecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarı % 25 oranında arttırılmak suretiyle bulunacak miktardan daha az olamaz.”
Basın İş Kanunu'nda ise çalışma saatleri şu şekilde düzenlenmiştir:
- Günlük çalışma süresi –gece ve gündüz devrelerinde– sekiz saattir.
- Buna göre gündüz çalışan gazetecinin haftalık çalışma süresi haftada altı günden, toplam 48 saattir.
- Sürekli gece devresinde çalışan gazetecinin, haftada 2 gün hafta tatili hakkı olduğundan, haftalık çalışma süresi beş günden, toplam 40 saattir.
- Çalışma süreleri sözleşmelerle azaltılabilmektedir; ancak artırılamaz.
- Gece devresinin hangi saat aralığını kapsadığı Basın İş Kanunu'nda belirtilmemektedir. (Kıyasen İş Kanunu hükümlerini göz önüne alırsak, saat 20:00 ile 06:00 saatleri arasındaki dönemin gece devriyesi olarak kabul edilebileceğini söyleyebiliriz. Çalışmasının en az yarısı gece dönemine rastlayanlar da, tamamen gece devriyesinde çalışmış kabul edilmelidir.)
Basın İş Kanununda fazla mesai oranı yüzde 50 olarak belirlenmiştir. Ancak, günlük normal çalışma süresine ilaveten yapılacak fazla mesailerin saat 24 den sonraya denk gelen saatlerinde ücret bir kat fazlasıyla ödenir.