İş Kanunu'na göre ücretli izin çeşitleri

Hem çalışanların hem yöneticilerin zaman zaman emin olamadığı iş kanuna göre ücretli izin çeşitlerini sizler için derledik. Ücretli izin nedir, kimler alabilir, koşulları nelerdir ve daha fazlası yazımızda!

Ücretli izin nedir? 

4857 Sayılı İş Kanununda belirtildiği üzere ücretli izin çeşitleri çalışanlara yasal olarak tanınan bir haktır. Ücretsiz izinin aksine yasal ücretli izin süresince maaşınızı herhangi bir kesinti olmadan almaya devam ederseniz. Ücretli izinlerin belirli koşulları ve süreleri kanunen belirlenmiştir. Dilerseniz ücretli izin türlerine birlikte bakalım.

Ücretli izin çeşitleri

• Yıllık ücretli izin
• Doğum izni
• Babalık izni
• Yeni iş arama izni
• Ölüm izni
• Hastalık izni
• Ulusal bayram ve resmi tatil izinleri

Yıllık ücretli izin 

En yaygın olan izin türünden başlayalım. Yıllık ücretli izin ilk işe başlanan günden itibaren aynı şirkette en az 1 sene boyunca çalışan personele verilen izin türüdür. Yıllık izin çalışana dinlenmesi için tanınan bir haktır. Bu hak kanunlar tarafından belirlendiği için yıllık izin hakkından vazgeçilmesi, paraya çevrilmesi veya işveren tarafından verilmemesi mümkün değildir.

Yıllık ücretli izin koşulları

• 1 yıl ile 5 yıl arasında çalışan personele 14 gün,

• 5 yıldan fazla 15 yıldan az çalışan personele 20 gün, 

• 15 yıl ve daha fazla çalışan personele 26 günden az izin verilemez.

Yukarıda belirtilen süreler asgari olup, işveren tarafından verilmesi zorunludur. Bunun dışında personel tarafından talep edilen başka bir izin ile birleştirilemez veya bu izinler yıllık izin süresi yerine geçemez.  Ancak yıllık izin süresi bölünerek kullanılabilir. İşveren ile anlaşılması durumunda bir bölümünün minimum 10 gün olması koşulu ile çalışan yıllık izin süresini bölerek kullanabilir.

Yıllık izin süreniz herhangi bir resmi tatil günü ile çakışıyorsa o gün yıllık izninizden düşülemez. Yıllık izin süreleri iş günleri üzerinden hesaplanır.

Doğum izni

Kadın çalışanlara verilen doğum izni de yıllık izin gibi kanunen tanınmış bir haktır. Doğum öncesi ve sonrası 8 hafta yani toplamda 16 hafta olmak üzere belirlenen bu süre çoğul gebelik durumlarında uzatılabilir. Eğer kadın çalışan doğum öncesi belirlenen sürenin bir kısmını kullanmadıysa veya erken doğum yaptıysa, kullanmadığı süre doğum sonrası süresine eklenir. Bunun yanı sıra hamilelik boyunca doktor kontrolleri de ücretli izin olarak belirlenen yasal haklara dahildir. 

Belirlenen asgari 16 haftalık süre çalışanın sağlık durumu göz önüne alınarak doktor raporu ile uzatılabilir. Gerekli olması halinde kadın çalışanlar belirlenen yasal sürenin üzerine 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilir.

Bir yaşını doldurmamış bebekler için kadın çalışanların gün içerisinde diledikleri zaman kullanabilecekleri bir buçuk saatlik bir süt izinleri de vardır. Bu süre günlük maaşlarından düşülmez. 

Babalık izni

Erkek çalışanlara eşinin doğum yapması durumunda 5 gün ücretli izin verilmesi zorunludur. Bu süre çalışanın herhangi bir izni ile birleştirilemez.

Yeni iş Arama izni

İşvereniniz ile yaptığınız sözleşmenin feshi durumunda belirlenen ihbar süreleri içerisinde ve işverene süreleri bildirmek koşulu ile iş arama izniniz vardır. Bu iş arama süreçlerinizde gerekli görüşmeleri yapmak için aldığınız izin süreleri maaşınızdan düşülmez. Bu süreçler için belirlenen asgari süre bir gün için 2 saattir.

Belirlenen süre işveren tarafından verilmezse, işveren çalışana o sürenin ücretinin iki katını vermekle yükümlüdür.

Ölüm izni

Çalışanın birinci derece yakınlarının (anne, baba, eş, çocuk) vefat etmesi durumunda asgari 3 gün yasal izin hakkı vardır. 

Hastalık izni

Çalışan ayakta tedavi ile tedavi ihtiyacını karşılayabiliyorsa sigortalıya tek hekim raporu ile tek seferde 10 güne kadar istirahat verilebilir. Verilen istirahatin ardından kontrol muayenesi raporda belirtilmiş ise toplam istirahat süresi 20 günü geçmeyecek şekilde raporun süresi uzatılabilir.

20 günü aşacak olan istirahatler sağlık kurulu onayı ile verilebilir. Böyle bir durumda sağlık kurulu tarafından ilk verilen istirahat süresi, çalışanın tedavi görmeye başladığı tarih başlangıç kabul edilerek 6 ay olarak verilebilir.

‍