Toplu İş Hukuku

Sendikalara ilişkin önemli bilgiler

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası kapsamında bilmeniz gereken detayları sizin için özetledik.

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası kapsamında bilmeniz gereken detayları sizin için özetledik. Okumak için devam edin.

Tazminata ilişkin hükümler

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası 23, 68, 70 ve 72’nci Maddeleri hükmünce;

  • İşçi kuruluşunda yönetici olduğu için işyerinden ayrılan ve sözleşmesi askıda olan işçi isterse sözleşmesini feshedebilir ve kıdem tazminatı alabilir.
  • Yine işçi kuruluşunda yönetici olduğu için işyerinden ayrılan ve sözleşmesi askıda olan işçi işe dönmek isterse işveren onu işe başlatmak zorundadır; eğer başlatmaz ise işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
  • Sendikadaki yöneticinin görevi; sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, seçime girmemek, yeniden seçilememek veya kendi isteği ile çekilmek suretiyle görevinin sona ermesi halleri dışında bir sebep ile sona erer ise kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. 
  • Normalde grev ve lokavt süresince işçiler başka bir işveren yanında çalışamazlar. Ancak, kısmi süreli çalışanlar (30 saat ve altında sürelerle) kanuni çalışma süresini aşmayacak şekilde (haftalık 45 saat) başka işyerinde çalışabilirler. Böyle işçiler için ancak haftalık 45 saati aşan durumlarda sözleşme fesih edilir ise tazminat ödenmez.
  • Kanun dışı grevde işverenin (işçi kıdem tazminatı alamaz), kanun dışı lokavtta ise işçinin haklı fesih hakkı (işçi kıdem tazminatı alabilir) bulunmaktadır. Ayrıca, lokavtın işyerini temelli kapalı tutmak amacı ile yapıldığının mahkeme kararı ile tespit edilmesine rağmen söz konusu uygulamaya devam edilmesi halinde işçiler kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilirler.

Grev ve lokavt esnasında çalıştırma zorunluluğu

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası 65’inci maddesine göre;

  • “Hiçbir surette üretim veya satışa yönelik olmamak kaydıyla niteliği bakımından sürekli olmasında teknik zorunluluk bulunan işlerde faaliyetin devamlılığını veya işyeri güvenliğini, makine ve demirbaş eşyalarının, gereçlerinin, hammadde, yarı mamul ve mamul maddelerin bozulmamasını ya da hayvan ve bitkilerin korunmasını sağlayacak sayıda işçi, kanuni grev ve lokavt sırasında çalışmak, işveren de bunları çalıştırmak zorundadır”.
    Grev ve lokavt dışında kalacak işçilerin niteliği, sayısı ve yedekleri, işveren veya işveren vekili tarafından toplu görüşmenin başlamasından itibaren 6 iş günü içinde işyerinde yazı ile ilan edilir ve bu ilanın bir örneği taraf işçi sendikasına tebliğ edilir. Bu tebliğden itibaren 6 iş günü içinde işçi sendikası mahkemeye itirazda bulunmazsa ilan hükümleri kesinleşir. İtiraz hâlinde mahkeme 6 iş günü içinde kesin olarak karar verir.