İş hayatında çalışanlar ve işverenler arasındaki ilişkileri düzenleyen 4857 sayılı İş Kanunu, hafta tatillerine ilişkin önemli hükümler içermektedir. İş Kanunu'nun 46’ncı maddesi hafta tatili ile ilgili koşulları açıkça belirtir.
Yasalarda hafta tatili
4857 sayılı İş Kanunu'na göre, İş Kanunu kapsamındaki iş yerlerinde çalışan işçilere, 63’üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşuluyla yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) verilmesi zorunludur. Ayrıca, çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenmelidir.
Hafta tatili nasıl hesaplanır?
Yukarıda da belirtildiği üzere çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir. Ancak aşağıda belirtilen süreler de çalışılan süre hesabına dahil edilir:
- Çalışılmadığı halde yasada çalışma süresinden sayılan zamanlar (örneğin 66’ıncı madde belirtilen zamanlar) ile günlük ücret ödenen veya ödenmeyen yasadan veya sözleşmeden doğan tatil günleri (genel tatil günleri gibi).
- İş Kanunu'nun 2’nci ek maddesine göre, evlenme, doğum, evlat edinme veya ölüm nedeniyle verilen 3 günlük izinler ile %70 ve üstü oranında engelli çocuk için ebeveynlerden birisi tarafından bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde kullanılan ve 10 güne kadar verilen ücretli mazeret izni.
- Bir haftalık süre içerisinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinler ile hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri.
- Zorlayıcı veya ekonomik sebep olmadan iş yerindeki çalışmanın bir veya birkaç gününde işveren tarafından tatil edilmesi halinde çalışılmayan günler. Bu durum, işverenin inisiyatifinde gerçekleşen tatil günleri olarak öne çıkar.
Sonuç olarak, işçi ve işveren arasındaki ilişkilerin düzenlenmesinde önemli bir yere sahip olan hafta tatilleri ve çalışma süreleri, İş Kanunu'nda detaylı bir şekilde açıklanmıştır. 7 günlük zaman dilimi içerisinde 1 gün izin yasalarca çalışanlara tanınmış bir haktır. Ancak üstte sıralanan özel durumlar da hafta tatili süresine dahil edilir.