İş dünyasında yeni bir kavram: Sessiz işten çıkarma

Hiç sessizce işten çıkarıldığınız/çıkardığınız oldu mu?

“Bir o eksikti!” dediğinizi duyar gibiyim. Haftalardır sıklıkla konuştuğumuz sessiz istifadan sonra sıradaki sessizlik, işten çıkarma hakkında. Evet, sessiz işten çıkarmadan bahsediyorum. Bir diğer tabiriyle de sessiz kovulmadan.

Çalışana olumsuz bir deneyim yaşatan bu süreç, son dönemde iş dünyasında “quiet firing” olarak kavramsallaştırıldı. Yöneticiler tarafından gösterilen pasif-agresif bir yaklaşım olarak sessiz işten çıkarmayı ne yazık ki sessiz istifa ve mobbing, bir zincir gibi takip ediyor. Peki nedir bu sessiz işten çıkarma, neden ortaya çıkıyor? Gelin, inceleyelim.

Sessiz işten çıkarma nedir?

Sessiz işten çıkarma, yönetimin bir çalışanın istifa etmesi umuduyla iş yerini çekilmez hale getirmesidir. Kısacası, sessiz işten çıkarmayı, çalışanın iş yerinde günlük rutinindeki tüm süreçlerini ve kendisini işvereni tarafından yok sayması olarak tanımlayabiliriz.

LinkedIn anketlerinde yer alan sessiz işten çıkarma ise, çalışana zam ve ya terfi vermeyerek onu vasıfsız işlere yönlendirmesiyle gelişimine ve ilerlemesine engel olmak anlamına geliyor. Aynı anket verilerine göre, çalışanların yüzde 48’i daha önce bu tip bir sessiz kovulmaya şahit olduğunu da belirtmiş.

Sessiz işten çıkarma, çalışanın ayrılmaya ikna etmenin çatışmasız bir yolu gibi gözükebilir ancak birçok dezavantaj oluşturması nedeniyle tavsiye edilen bir yaklaşım asla değildir.

Sessiz işten çıkarma belirtileri nelerdir?

• Terfi ve gelişim fırsatlarının durdurulması
• Zam isteklerinin reddedilmesi
• Vasıfsız iş yönlendirme
• Yeni görev ve projelerin verilmemesi
• Verilen sözlerin yerine getirilmemesi
• Geri bildirimlerin tamamen ortadan kaldırılması
• Yönetimden gelecek desteğin kesilmesi
• Takımdan dışlanmak
• Çok fazla çalışma veya çok az çalışma
• Haksız ve eşit olmayan yaklaşım

Neden sessiz işten çıkarma?

Potansiyel şüpheli

Sessizce işten çıkarmanın nedenlerinden biri, yöneticinin çalışanın iş yerindeki arkadaşlarından daha az potansiyele sahip olmasına inanmasıdır. Sonuç olarak işverenler, çabalarının değerli sonuçlar veremeyeceğine inandıkları çalışana yatırım yapmaz değil mi? Ne yazık ki bazen bir çalışan, tutku veya yetkinlik eksikliğinden değil, farklı bir destek düzeyine ihtiyaç duyduğundan dolayı beklentileri karşılayamaz. Bu nedenle her çalışan, potansiyel şüpheli değildir.

Çatışmadan kaçınma

Bazı yöneticiler, çalışanlarla kendilerine göre zorlu gelen konuşmaları yapmaktan çekinir. Bu yöneticiler, çalışanın sinirlenmesine gerek duymadan, yavaş yavaş işten ayrılmasını ister. İşverenlerin tam da “kötü yönetici” gibi görünmelerinden kaçındıkları bir durum oluşur. Aynı zamanda haksız fesih iddiaları, mobbing davaları vb. potansiyel sorunlardan kaçınmak için çatışmadan kaçınma davranışı gösterir.

Maliyet tasarrufu

İşten çıkarma sonucu kıdem tazminatı ve ya işsizlik ücretleri, bazı şirketlerde adeta ciddi bir maliyet unsuru olarak görülür. Böyle düşünen şirketler, maliyet kalemi yaratmak yerine ayrılma sorumluluğunu çalışana yükler. Sessiz işten çıkarma; işe alımları, işten çıkışları, terfileri ve zamları maliyet tasarrufuna dönüştürür ancak çalışanın stresini maksimum düzeye çıkarır.

Kötü yönetim

Bu davranışlar, her zaman kasıtlı değildir. Sessiz işten çıkarmanın bazı görünür işaretleri, kötü yönetimin sonuçlarıdır. Geri bildirim kültürünün olmaması, deneyimsiz ve eğitimsiz liderler vb. Üst yönetim ve çalışanlar arasındaki iletişimi sağlayamamak, şirket kültürünün olmaması gibi bazı durumlarda bağlantı boşluğu yaratarak gönülsüz de olsa sessiz işten çıkarma davranışlarında bulunur.

Sessiz çıkarmayı önlemenin yolları

1. Açık iletişimi destekleyin

İletişim, sessiz işten çıkarmanın “sessizliğini” alır. Açık iletişim modelini benimseyerek, çatışmanın çözümleri için uygun ortamı yaratabilirsiniz. Unutmayın, bir çalışanı işten çıkarmak onunla konuşmaktan daha maliyetlidir. Dürüst iletişime değer veren bir şirket, bu tarz can yakıcı davranışlara müsamaha göstermez.

2. Çalışanlarla ilişki kurun

Çalışanlar, doğrudan patronlarla iletişim kurmak yerine kurumdaki otorite figürleriyle iletişim halinde olmak ister. Tüm çalışanlarla bağlantıda kalmak, bu kişilerin gidecek başka bir yeri olmadığında size gelmelerini sağlar. Bu da yakınlığı geliştirmenin en önemli yollarından biridir. Sadece mevcut çalışanlarınıza değil işe yeni başlayanlara da kendinizi tanıtmak ve onlarla zaman geçirmek de sürekli iletişimde kalmak için büyük fayda sağlayacaktır.

3. Liderleri eğitin

Sessiz işten çıkarmanın önemli bir nedenlerinden biri, bu davranışa sebebiyet veren liderlerde. Liderlere işten çıkarma zamanı sorunlarla nasıl yüzleşecekleri konusunda iletişim eğitimleri vermek, güvenlerini artmalarına neden olacak ve sessiz işten çıkarma davranışlarını gösterme şansını da azaltacaktır. Uygun liderlik eğitimi sonucu, liderlerin çalışanlardan en iyi şekilde yararlanan etkili insan yöneticileri olmasına yardımcı olabilir.

4. Offboarding görüşmeleri yapın

Etkin bir offboarding süreci, çalışanlarınızı neden kaybettiğinizi anlamak için değerli bir yöntemdir. Bırakan çalışanlarınızın sadece arkasından bakmayı bırakın, onlarla oturun ve konuşun. Çalışan ayrılma nedenlerini açıkça belirtecek kadar rahat olmasa bile yeterli ipuçlarını yakalayabilirsiniz. Böylelikle sessiz istifaların da nedenlerini ortaya koyabilir, düzeltici önlemler alabilirsiniz.

Ya sessiz işten çıkarma mobbinge dönüşürse 🤔

Bazı araştırmacılar sessiz işten çıkarmadan kaynaklı davranışların mobbing boyutuna ulaşabileceğine dikkat çekiyor. Yukarıda saydığımız sessiz işten çıkarma belirtilerini boyutları ve süreleriyle değerlendirin. Eğer bu eylemlerin tekrarlı olarak kötü muamele şeklinde yapılıyor ise, bilgilenin ve kendinizi korumak için aksiyona geçin. Sessiz işten çıkarmadan kaynaklı davranışların mobbing olduğunu düşünmeden önce hemen sizler için hazırladığımız yazımıza bir göz atın.

Mobbinge maruz kalıp kalmadığınızı öğrenin.

Kaynakça

https://teambuilding.com/blog/quiet-firing
https://www.kornferry.com/insights/this-week-in-leadership/from-quiet-quitting-to-quiet-firing?https://www.linkedin.com/pulse/what-quiet-firing-get-ahead-by-linkedin-news/