Paylaşın!
İçerik Başlıkları 📝

İş yerinde pygmalion etkisi nedir?

May 30, 2022

0 Dakika
Banu Akgül

Duyduğumuz inançlar kendiliğinden gerçekleşebilir mi? Kulağa bir kehanet gibi gelse de evet, bu durumun tam karşılığı Pygmalion etkisi yani; kendi kendini gerçekleştiren kehanet. Peki pygmalion etkisi ne demek? Bu kavramın iş hayatımızla ne gibi bir ilişkisi olabilir? Daha fazla merak ettirmeden hemen başlayalım.

iş yerinde pygmalion etkisi

Günümüz rekabet ortamında sürdürülebilir başarı için yüksek çalışan verimliliği kaçınılmaz bir gerçek. Güçlü bir şirket kültürü ve tartışmasız bir çalışan deneyimi için İK departmanları en iyi stratejileri uygulamak için adeta yarış içerisinde. Bu noktada çalışanlardan daha iyisini beklemek, bu amaçların temelini oluşturuyor. Pek çok kuramdan ilham alan çalışan motivasyonu çalışmaları içerisinde pygmalion etkisi de oldukça dikkat çekici bir yere sahip. Özellikle düşük performanslı çalışanların işten çıkışı verilmeden önce bu kuram, köprüden önceki son çıkış gibi düşünebilir. Peki kişilerin performanslarına olan inançlarımız onların performansını gerçekten etkileyebilir mi? Bu soruyu cevaplandırmadan önce pygmalion etkisi nedir, detaylı öğrenelim.

Pygmalion nedir?

Literatürde kendi kendini gerçekleştiren kehanet olarak geçen Pygmalion etkisi adını, Yunan mitolojisindeki heykeltıraş Pygmalion’un Galatea adındaki bir kadına aşık olmasından alır. Hüzünlü bir aşk hikayesi olarak gözükse de bu kavram, inançların gücünü ortaya koymak için oldukça yeterli bir alt yapıya sahip.

Pygmalion, edindiği kötü tecrübelerden dolayı idealize ettiği kadını canlandırmak için bir heykel yapmaya karar verir. Yaptığı heykel o kadar güzel olmuştur ki Pygmalion, Galatea adını verdiği bu heykele aşık olur. Yarattığı kusursuz heykelin canlanması için Afrodit’e yalvarır; Afrodit, Pygmalion’un isteğine kayıtsız kalamaz ve heykele can verir. Hayat bulan Galatea böylelikle Pygmalion’un aşkına karşılık vermesiyle aşkları günümüze kadar birçok disiplini etkileyerek Pygmalion etkisi adında süregelir.

İş yerinde pygmalion etkisi

Pygmalion etkisi, beklentiler, iletişim, liderlik, motivasyon ve performans gibi farklı değişkenleri barındırır. Yöneticiler ve çalışanların beklentilerini biraraya getiren İK departmanlarını ve faaliyetlerinin tüm çabasında olumlu etkiler oluşturur. Bu kavram, bir yöneticinin çalışandan beklentisi ne kadar çoksa verimliliğinin artmasına yardımcı olacak davranışların oluşmasını anlatır. Yöneticilerin çalışanların performansına olan iyileştirici etkileri bulunur. Ancak, örnekleriyle sıklıkla karşılaştığımız gibi yöneticiler, çalışanların daha düşük performans göstermelerine yol açacak şekilde davranarak onların başarılarına engel yaratabilir.

Beklentilerin gücü

Bireyin performansına dair duyduğumuz inanç, ona dair oluşturduğumuz davranışsal sistemlerine direkt etki eder. Yani biz çalışanların performansının çok yüksek olduğunu düşündüğümüzde ona dair davranışlarımız da doğal olarak değişmeye başlar. İnançlar davranışlarımızı, davranışlar da performansı etkiliyor. Bu noktada beklentilerin karşı konulamaz gücüne iyice odaklanmalıyız.

Gelelim, iş yerinde pygmalion etkisi ile çalışanların performanslarını olumlu yönde etkilemeniz için yapmanız gerekenlere:

Güçlü bir iletişim kültürü oluşturun

Güçlü bir iletişim kültürü, yeni işe başlayan bir çalışanın rahat ve güvende hissedebileceği, görevlerine kolaylıkla odaklanabileceği bir çalışma ortamı yaratır. Bu güçlü iletişim modeliyle, yönetici ve çalışan arasındaki ilişkinin temeli güven, saygı ve karşılıklı yükümlülüklere dayanır. Yönetici, çalışana karşı duyduğu beklentileri yükseltirken, çalışanlar da bu beklentileri yerine getirmek için son derece motive olur. Böylelikle, yönetici çalışanın üretken olmasını isterken, çalışan da yöneticisini hayal kırıklığına uğratmamak için çabalar.

Bu faktörlerin gerçekten başarılı bir şekilde uygulanması için İK uzmanlarının oryantasyon dönemi çabaları oldukça önem taşır. Ortak bir işe alım ve onboarding sürecini uygulanması ile yeni çalışan hem ekip arkadaşlarıyla hem de yöneticisiyle hızlı bir şekilde iletişim kurarak, şirket kültürüne kolay bir şekilde entegre olacaktır.

Açık ve ulaşılabilir hedefler belirleyin

İK departmanları, çalışanların hedefleri için yüksek beklentilerin belirlenmesinde yardımcı olmalıdır. Bu noktada İK’cı, hedeflerin ve beklentilerin neler olduğunu, çalışanın bir hedefe tam olarak ne zaman ulaşması gerektiğini ve çalışanın beklentileri karşılayabilecek kapasitede olup olmadığını tam olarak bilmesi gerekir.

İşe alım sürecinde adayın görevleriyle ilgili zorlukları ölçmek ve değerlendirmek için vaka çalışmaları sunmak son derece fayda sağlar. Adayın işe alındıktan sonraki dönemlerde de ana hatlarıyla belirlenen hedefler için başarılı bir şekilde tasarlanmış performans değerlendirme faaliyetlerini uygulamak, çalışanın beklentiler doğrultusunda hedeflerini gerçekleştirmesi için netlik sağlayacaktır.

Zamanında geri bildirim verin

Geri bildirim, çalışanın şu anda bulunduğu yerden ne kadar uzakta olduğunu fark etmesine yardımcı olur. Yöneticiler, beklentilerinin daha fazlasını çalışanlara sadece geri bildirimler yoluyla iletebilir.  Ekiplerin iş gücüne olan yüksek katkısı için gerekli olan motivasyonu da ancak bu şekilde sağlanabileceğini unutmamak gerekir.

Sürekli olarak, doğru bir zamanlamayla verilen geri bildirimler, çalışanların kişisel ve kariyer hayatlarında büyümelerine yardımcı olurken, yöneticilerinden gelen beklentileri karşılamak için gerekli olan ilhamı da kazandırır. Bu nedenle İK departmanları, şirket içerisindeki geri bildirim kültürünü oluşturmalı ve sürekliliği besleyici çalışmalarda bulunmalıdır.

İşletmeniz için insan kaynaklarına dair her türlü takip ve işlemi kolayca uygulayabileceğiniz bir yazılım arıyorsanız hemen tıklayın ve Kolay İK’yı 15 gün boyunca ücretsiz deneyin.

Kaynakça

https://ulk.ist/media/kitap/IV-UKODTLK/pygmalion-etkisi-ve-oz-yeterlilik-iliskisi-insan-kaynaklari-yoneticileri-ornegi.pdf

https://ivypanda.com/essays/pygmalion-effect-in-human-resource-management/

https://hbr.org/2003/01/pygmalion-in-management

👋
Hemen ücretsiz kullanmaya
başlayın, işinizi kolaylaştırın

Hiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden, personel yönetim yazılımını hemen 15 gün boyunca ücretsiz deneyin.

ÜCRETSİZ DENEYİN
Hemen ücretsiz kullanmaya
başlayın, işinizi kolaylaştırın

Hiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden, personel yönetim yazılımını hemen 15 gün boyunca ücretsiz deneyin.

ÜCRETSİZ DENEYİN

Start using it now for free, make it easier

Try the personnel management software now for free for 15 days, with no setup and no credit card required.
TRY IT FOR FREE