Part time çalışanlar için maaş ve kıdem hesabı

İşin yapısı, faaliyet alanı, iş gücüne olan ihtiyaç gibi sebeplerden dolayı işveren bazı çalışanların tamamını ya da bir kısmını kısmi süreli olarak çalıştırabilir.

Part time çalışma nedir?

Kısmi süreli çalışma ya da halk arasındaki adıyla part time çalışma şekli tam zamanlı çalışmadan farklı olarak haftanın sınırlı günlerinde ve daha kısa sürelerle çalışmayı ifade eder. Part time çalışma özellikle 2000’li yıllardan sonra karşımıza çokça çıkmaya başlamış, özellikle hizmet sektöründe tercih edilen bir çalışma şekli olmuştur.

2003 yılında yürürlüğe giren 4857 Sayılı İş Kanunu’nda kısmi süreli çalışma ve bu çalışma için yapılan iş anlaşması “İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmî süreli iş sözleşmesidir.” ifadesiyle açıklanmıştır. Daha net bir tanım yapılması gerekirse tam zamanlı çalışma şeklinde haftalık çalışma süresi en fazla 45 saat olarak belirlenmişken, kısmi süreli (part time) çalışmada bu süre en fazla 30 saattir.

Part time çalışanların çalışma süresi nasıl hesaplanır?

Part time çalışmalarda çalışılan günler yani kıdem hesabından sayılacak günler tam zamanlı çalışmalardan farklı olarak hesaplanır. Tam zamanlı yapılan çalışmalarda iş yerinde geçirilen her gün eksiksiz olarak çalışılmış ve bir günlük kıdeme tekabül ederken aynı durum part time çalışmalarda geçerli değildir.

Part time çalışan bir çalışanın ay içerisinde kaç gün çalıştığı, kaç günlük sigorta primi yatırılacağı şöyle hesaplanır:

• Çalışanın ay sonunda o ay içinde toplam kaç saat çalıştığı hesaplanır
• Bulunan toplam saat İş Kanununa göre günlük standart çalışma süresi olan 7,5 saate bölünür
• 7,5 saatin altında kalan küsuratlı değer 1 güne tamamlanır
• Elde edilen sonuç çalışanın çalıştığı gün sayısıdır

Örneğin; part time çalışan bir işçi mayıs ayında toplamda 92 saat çalışmış olsun.

92 / 7,5 = 12 gün 2 saat yapacağından bu çalışanın aylık prim ve hizmet belgesi 13 gün üzerinden hesaplanır ve primi buna göre yatırılır.

Part time çalışanların maaşı nasıl hesaplanır?

Part time çalışan işçiler tam zamanlı çalışan işçilerle oransal olarak aynı haklara sahiptir. Bu haklardan biri de ücret hakkıdır. Part time çalışan bir işçi kendisiyle aynı işi yapan işçiyle oransal olarak aynı maaşı alma hakkına sahiptir. Yani sadece part time çalıştığı için bir işçiye tam zamanlı çalışan emsal işçiye göre daha düşük ücret verilemez.

Part time çalışan bir çalışanın ay sonunda alacağı maaş şöyle hesaplanır:

• Tam zamanlı çalışan emsal işçinin aldığı maaş aylık standart çalışma saatine bölünür
• Bulunan sonuç işyerinde o iş için verilen saatlik ücrettir
• Part time çalışanın o ay içinde çalıştığı toplam süre saatlik ücret ile çarpılır
• Bulunan tutar part time çalışan işçinin hak ettiği ücrettir

Örneğin; part time çalışan bir işçi mayıs ayında toplamda 92 saat çalışmış olsun.

Haftalık 45 saat çalışan tam zamanlı bir işçinin maaşı 1800 TL olsun.

45 x 4 = 180 - Tam zamanlı çalışanın aylık çalışma süresi 1800 / 180 = 10 - Saatlik ücret 92 X 10 = 920 - Part time çalışanın aylık 92 saatlik çalışması için hak ettiği ücret

Part time çalışanların aylık SGK bildirgesi nasıl yapılmalıdır?

Part time çalışanlar ile ilgili bir diğer detay da işverenin SGK’ya eksik gün bildirimi yapması zorunluluğudur. Tam zamanlı çalışan işçilerin ay içerisinde çalışmadığı ya da ücretsiz izinli olduğu günlerin bildirilmesi zorunluluğu part time işçiler için de geçerlidir. Buna göre işveren tarafından her ayın 23’ü gece saat 23:59’a kadar SGK sisteminden yapılan bildirgede part time çalışanların da neden eksik çalıştığı belirtilmelidir.

Aylık prim ve hizmet belgeleri ile ay içerisinde 30 günden daha az çalışan ya da eksik ücret alan çalışan için işveren aşağıdaki evrağı sağlamalıdır;

• Ücretsiz izin belgesi
• Sağlık kuruluşu ya da işyeri hekiminden alınmış rapor
• Gözaltında ya da tutuklu olduğunu gösteren belge
• Part time çalıştığına dair iş sözleşmesi
• Çalışanın imzasının bulunduğu puantaj ya da haftalık çalışma programı (Shift) kaydı
• Doğal afet, grev, lokavt ya da farklı sebeplerden dolayı zorunlu olarak işin durduğunu gösteren ilgili makamlardan alınan belge ya da resmi yazı

Çalışanın eksik gün bildirimine ilişkin bilgi formuna ek olarak SGK’ya verilmeli ya da posta yoluyla gönderilmelidir. Kısmi süreli (part time) iş sözleşmelerinin her ay gönderilmesine gerek yoktur. Part time çalışanların belgelerinin SGK’ya bir kez ibraz edilmesi yeterli olacaktır.

Hem siz hem çalışanlarınız Kolay İK kullansın, değişken çalışma saatleri kolayca hesaplansın. Çalışanlar e-posta ve mesaj trafiğine gerek kalmadan müsait oldukları zaman aralıklarını vardiya planına eklesin, siz de kendi biriminize ait vardiya planını kolayca oluşturun. Tek ekrandan yönetin, anında raporlayın. Ücretsiz randevu alarak, süreçlerinizi kolaylaştırmaya bugünden başlayın.