March 12, 2021
Asgari ücret, hepimizin sık sık duyduğu ve telaffuz ettiği bir kavram.
Peki asgari ücret nedir? Gerçekten ne anlama geldiğini, neden adının asgari ücret olduğunu, nasıl ve hangi kriterlere göre belirlendiğini biliyor muyuz?
Asgari ücret, bir insanın en temel ihtiyaçları olan, beslenme, barınma, giyim, ısınma, ulaşım gibi ihtiyaçlarını karşılamasına yetecek şekilde düzenlenen, bir çalışana verilebilecek en düşük ücret anlamına gelir. Devletin, belli temsilcilerin katılımıyla her sene güncellediği asgari ücret tutarı ülkede hangi iş kolunda ve hangi yasaya tabi olursa olsun, bir işçiye verilebilecek en düşük maaşı temsil etmektedir. Bir işçiye devlet tarafından belirlenen asgari ücretin altında bir ücret ödenemez.
Asgari ücrete yönelik temel esaslar 01.08.2004 tarihli ve 25540 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Asgari Ücret Yönetmeliği’nde tanımlanmıştır. Bu yönetmelikte;
başlıkları ile asgari ücrete dair tüm detaylara yer verilmiştir. Yönetmeliğin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Asgari ücret, ilgili yönetmelikte de belirtildiği gibi sadece 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi olan iş kollarını ya da çalışanları değil, her türlü işçinin çalıştığı, tüm iş kollarını kapsamaktadır.
Asgari ücret günlük bazda belirlenir. Belirlenen günlük tutar üzerinden saat başına, parça başına, haftalık, aylık ya da işin miktarına göre yapılan ücret ödemeleri ayarlanır.
Asgari ücret, Asgari Ücret Komisyonu tarafından belirlenir. Komisyon her yıl toplanarak belli kriterler çerçevesinde bir sonraki yılın asgari ücret tutarını belirler. Asgari Ücret Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın tespit edeceği üyelerden birinin başkanlığında;
Komisyonun ne zaman toplanacağına dair net bir tarih bulunmamaktadır. Bakanlığın çağrısı ile, komisyon en az on üyenin katılımı ile toplanır. Oylamalar çoğunluk esasına göre yapılır. İki farklı seçeneğe eşit sayıda oy verilmesi halinde komisyon başkanının oy verdiği seçenek kabul edilir.
Komisyonun ücretin belirlenmesine ilişkin kararı kesindir. Ancak bu kararın toplanan bilgi ve belgelere dayandırılması zorunludur.
Komisyonun asgari ücreti belirlerken ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını göz önünde bulundurur. Bununla birlikte komisyon, ücretin belirlenmesinde konuyla ilgili bütün kamu kurum ve kuruluşları ve üniversiteler ile işbirliği yapabilir, işçi ve işveren kuruluşlarının bu konudaki öneri ve görüşlerini alabilir. Ayrıca Komisyon, gerektiğinde uzman kişilerin bilgisine başvurabilir.
Asgari Ücret Komisyonu’nun tüm görüşme ve çalışmaları gizlidir. Başkan, üyeler ve raportörler ile bu maddenin kapsamına giren kişi ve kuruluşlar bu görevleri dolayısıyla öğrendikleri her türlü bilgi ve belgeleri gizlemekle yükümlüdür.
2023 Temmuz ayı itibariyle değişen asgari ücret ve diğer tüm detayları öğrenmek için hemen tıklayın.
Asgari ücretin en fazla 2 yılda bir güncellenmesi zorunludur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı öncülüğünde ve Asgari Ücret Komisyonu’nca belirlenen yeni asgari ücret tutarı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girer. Yayınlandığı ayı takip eden aydan itibaren tüm iş kolları ve işçiler için geçerli olur.
Asgari ücret bir işçiye verilebilecek en düşük ücreti ifade eder. Buna göre çalıştığı iş kolu hangisi olursa olsun bir işçiye asgari ücretten daha düşük bir ücret ödenemez. İşçiyle yapılan iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmelerinde bu ifadenin aksine bir hüküm eklenemez. İşçilere yapılan ek ödemeler, sosyal yardımlar vb. sebebiyle asgari ücretten kesinti yapılamaz.
Kaynakça:
Hiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden kullanmaya başlayın.
ÜCRETSİZ DENEYİNHiçbir kurulum ve kredi kartı gerektirmeden, personel yönetim yazılımını hemen 15 gün boyunca ücretsiz deneyin.
.avif)
.svg){kind=small}