İş Kanunu'na göre vardiya nasıl düzenlenir?

Vardiyalı çalışmanın yasal isminin postalar halinde çalışmak olduğunu biliyor muydunuz? Rekabetçi ekonomik koşullar nedeniyle hizmetin devamlılığını sağlamak için birçok şirket, vardiyalı çalışma sistemini uyguluyor. Vardiyalı çalışmanın İş kanununa göre belirlenen birtakım uygulamaları var. İşverenler ve İK’cılar İş kanununa göre vardiyalı çalışma sistemini nasıl düzenlemeli, inceleyelim:

Bahsettiğimiz üzere birçok şirket, üretimin ve hizmetin akışını engellememek için 24 saat kesintisiz çalışma sistemi içerisindedir. Ancak bu mevcut süreklilik içerisinde tek bir çalışan üzerinden bir çalışma düzeni mümkün olamayacağından şirketler, çalışanları arasında vardiyalı çalışma planı uygulamaktadır. Bu süreç genellikle, gece çalışması olarak uygulanır. Vardiyalı çalışma ve gece çalışması hakkında detaylı bilgi almak için yazımıza göz atın.

Vardiya planlarken nelere dikkat etmelisiniz?

• Vardiyalı çalışma sistemini oluşturmadan önce 24 saatlik hizmet veren bir şirketiniz varsa, vardiyalı olarak çalışacak personel sayısı en az 3 çalışan olarak belirlenmelidir.
• İş Kanunu'nun 42,43 ve 70. maddelerinde belirtilen durumlar haricinde gece postasında bir çalışanın 7,5 saatten fazla çalıştırılması yasaktır. Gündüz mesailerinde ise bu durum 11 saati aşmayacak şekilde oluşturulmalıdır. Bir çalışanın haftalık çalışma süresi, 45 saati aşmamalıdır. Tüm bu  belirlenen saat aşımları söz konusu olduğunda işverenlerin fazla mesai ücreti ödemesi gerekiyor. Ancak unutulmamalıdır ki  fazla mesai, bir çalışana yılda 270 saatten fazla uygulayamazsınız.
• Bir hafta boyunca gece çalışan personelin, sonraki iş haftasında gündüz çalışması ve çalışma saatlerinin diğer çalışanların postalarıyla değiştirilmeleri gerekmektedir.
• Vardiyalar değiştirilirken, çalışanlar en az 11 saat dinlendirilmeden çalıştırılmamalı, haftanın belirlenen bir günü ise 24 saatten az olmamak şartıyla tatil olmalıdır.
• Gece çalışması, 20.00-06.00 arası çalışma saatini kapsar. 18 yaşını doldurmamış genç çalışanların gece çalıştırılması yasaktır. 
• Vardiyalı çalışma düzeni olan şirketler, Bakanlıklar tarafından sık sık kontrol edildiğinden, postalar halinde çalışan personelin kişisel bilgileri tutulmalı ve durumlara göre sürekli yenilenmelidir. 
• Şirketler, gece vardiyasında görev alan çalışanlarını kendi ulaşım araçlarıyla bulunduğu yerden bırakıp almalılardır. 
• Kadın çalışanların gece postasında çalışabilmesi için sağlık raporu alması gerekmektedir.
• Eğer kadın çalışanınız hamile ise, doğum gerçekleşene kadar,
• Eğer kadın çalışanınız emziriyorsa, bir yıl boyunca gece vardiyasında çalıştırılamaz.

Vardiya sisteminin değişken yapısını göz önüne alarak, karmaşıklığı önlemek için İK’cılar vardiya sayılarını, her vardiya saatinde görev alacak çalışanın işe başlama ve bitirme saatlerini, ad ve soyadlarını, hafta tatillerini ve dinlenme zamanlarının herkesin rahatça görebileceği bir şekilde yayınlamak zorundadır. İşverenlerin ve çalışanların vardiya bilgilerini kolayca görebilmesi için vardiya uygulamanızı dijital ortama taşımanız, süreci daha iyi yönetmenize fayda sağlayacaktır.

İş Kanunu'nda vardiya 

Günümüzde tüketim hızına yetişebilmek için 7/24 çalışması gereken işletmelerin tercih ettiği vardiya sistemlerinin yasal boyutlarını sizler için derledik. 

• Düzenleme ve ilan yükümlülüğü
• İşçi postaları sayısının düzenlenmesi
• Gece çalıştırılma yasağı
• Ücretten indirim yapılamayacağı
• Gece çalışma süresi
• İşçi postalarının değişme süresi
• Posta değişiminde dinlenme süresi
• Ara dinlenmesi
• Hafta tatili
• İsim listeleri

Kolay İK ile vardiya sisteminizi düzene sokun

Çalışanlar internete bağlı herhangi bir cihazdan uygun oldukları saatleri vardiya planına eklesin, siz de kendi biriminize ait vardiya planı ve tek tıkla raporlama yapın. Kendi biriminize ait günlük, haftalık ve aylık vardiya planı oluşturun ve ekibinizle paylaşın, tüm karışıklığın önüne geçin. Kolay İK vardiya yönetimini ücretsiz denemek için hemen tıklayın.